artillerie

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie 		Vorige revisie
artillerie [2020/09/08 13:00]
jan 		artillerie [2024/05/31 12:38] (huidige)
zaanlander
Regel 47: Regel 47:
 In datzelfde jaar werd een springstoffabriek in gebruik genomen. Deze fabriek stond aan de Amsterdamse kant van het Noordzeekanaal. Eerder, in 1916, was gestart met de bouw van een werkplaats voor aanmaak van kanonnen en houwitsers. Na de wapenstilstand van 1918 eindigde ook de groei van de AI en liep het personeelsbestand weer terug tot 5160 man in 1919. In 1920 daalde dat aantal nog aanzienlijker, tot 1900 man.  In datzelfde jaar werd een springstoffabriek in gebruik genomen. Deze fabriek stond aan de Amsterdamse kant van het Noordzeekanaal. Eerder, in 1916, was gestart met de bouw van een werkplaats voor aanmaak van kanonnen en houwitsers. Na de wapenstilstand van 1918 eindigde ook de groei van de AI en liep het personeelsbestand weer terug tot 5160 man in 1919. In 1920 daalde dat aantal nog aanzienlijker, tot 1900 man. 
 === Delftse Rijtje === === Delftse Rijtje ===
-In deze na-oorlogse jaren werd niet alleen voor Defensie gewerkt. Voor particuliere bedrijven werd giet-, smeed-, draai- en freeswerk uitgevoerd. Een andere activiteit was het ombouwen van automobielen tot PTT- of ambulancewagens. In 1924 werd begonnen met de overplaatsing van de constructiewerkplaats uit Delft naar de Hembrug. Aan de Havenstraat lieten de AI een dertigtal woningen bouwen voor de huisvesting van overgeplaatste Delftenaren, het zogenoemde Delftse Rijtje. In 1926 was de overplaatsing voltooid. Voor de optische afdeling werd bij de Hembrug een nieuwe werkplaats gebouwd. De na de verplaatsing van deze afdeling vrijgekomen ruimte in Delft werd ingericht voor de aanmaak van projectielen in oorlogstijd. +In deze na-oorlogse jaren werd niet alleen voor Defensie gewerkt. Voor particuliere bedrijven werd giet-, smeed-, draai- en freeswerk uitgevoerd. Een andere activiteit was het ombouwen van automobielen tot PTT- of ambulancewagens. In 1924 werd begonnen met de overplaatsing van de constructiewerkplaats uit Delft naar de Hembrug. Aan de Havenstraat lieten de AI een dertigtal woningen bouwen voor de huisvesting van overgeplaatste Delftenaren, het Delftse Rijtje. In 1926 was de overplaatsing voltooid. Voor de optische afdeling werd bij de Hembrug een nieuwe werkplaats gebouwd. De na de verplaatsing van deze afdeling vrijgekomen ruimte in Delft werd ingericht voor de aanmaak van projectielen in oorlogstijd. 
  
 De opstand op West-Java zorgde in 1928 voor verhoogde activiteit, waardoor het personeelsbestand opliep tot 2600 man. Na de beurskrach in 1929 en de daaropvolgende wereldcrisis zette zich ook voor de AI een geleidelijke terugloop in. Door politieke spanningen leefden de activiteiten omstreeks 1933 weer op. Evenals voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog was er een enorme productiestijging en daaruit volgend een groei van het personeelsbestand. Waren er eind 1932 nog 1250 mensen werkzaam, in 1937 en 1938 was dit aantal gestegen tot resp. 2400 en 3400 man. In het mobilisatiejaar 1939, de personeelssterkte was gestegen tot 5300 man, werd een inkoopkantoor geopend in New York, waardoor men mogelijke materiaalschaarste, zoals in de Eerste Wereldoorlog was ontstaan, voor de toekomst hoopte te voorkomen.  De opstand op West-Java zorgde in 1928 voor verhoogde activiteit, waardoor het personeelsbestand opliep tot 2600 man. Na de beurskrach in 1929 en de daaropvolgende wereldcrisis zette zich ook voor de AI een geleidelijke terugloop in. Door politieke spanningen leefden de activiteiten omstreeks 1933 weer op. Evenals voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog was er een enorme productiestijging en daaruit volgend een groei van het personeelsbestand. Waren er eind 1932 nog 1250 mensen werkzaam, in 1937 en 1938 was dit aantal gestegen tot resp. 2400 en 3400 man. In het mobilisatiejaar 1939, de personeelssterkte was gestegen tot 5300 man, werd een inkoopkantoor geopend in New York, waardoor men mogelijke materiaalschaarste, zoals in de Eerste Wereldoorlog was ontstaan, voor de toekomst hoopte te voorkomen. 
Regel 57: Regel 57:
 In de naoorlogse periode werd besloten de civiele productie van landbouwmachines en gereedschapswerktuigen te handhaven, náást de uitvoering van militaire herstellingen en militair onderhoud. Gaandeweg kwam daarin verandering. De productie van landbouwmachines werd wegens grote concurrentie in 1948 afgestoten en de productie van munitie en wapenrevisie werd weer opgepakt. Achtergronden van de hernieuwde militaire activiteiten waren onder meer de verplichtingen die voortkwamen uit de politionele acties in Indonesië in 1947 en 1948, en het toetreden van Nederland tot de NAVO in 1949.  In de naoorlogse periode werd besloten de civiele productie van landbouwmachines en gereedschapswerktuigen te handhaven, náást de uitvoering van militaire herstellingen en militair onderhoud. Gaandeweg kwam daarin verandering. De productie van landbouwmachines werd wegens grote concurrentie in 1948 afgestoten en de productie van munitie en wapenrevisie werd weer opgepakt. Achtergronden van de hernieuwde militaire activiteiten waren onder meer de verplichtingen die voortkwamen uit de politionele acties in Indonesië in 1947 en 1948, en het toetreden van Nederland tot de NAVO in 1949. 
  
-Met Amerikaanse hulp werd in 1952 een fabriek voor munitieproductie tot en met een kaliber van 155 mm opgezet. Voor de renovatie van bestaande voorraden en het laboreren, het samenstellen van munitie uit explosieven en andere munitiebestanddelen, werd in 1953 begonnen met de bouw van een laboreerwerkplaats in Rijswijk. Een fabriek voor .50 munitie verscheen aan de oever van het Noordzeekanaal; dit zogenoemde witte gebouw werd in 1957 door Prins Bernhard officieel geopend. Per 1 januari 1959 werd de naamloze vennootschap opgeheven en kreeg het bedrijf een nieuwe status en een nieuwe structuur, onder de naam: Staatsbedrijf Artillerie Inrichtingen. +Met Amerikaanse hulp werd in 1952 een fabriek voor munitieproductie tot en met een kaliber van 155 mm opgezet. Voor de renovatie van bestaande voorraden en het laboreren, het samenstellen van munitie uit explosieven en andere munitiebestanddelen, werd in 1953 begonnen met de bouw van een laboreerwerkplaats in Rijswijk. Een fabriek voor .50 munitie verscheen aan de oever van het Noordzeekanaal; dit witte gebouw werd in 1957 door Prins Bernhard officieel geopend. Per 1 januari 1959 werd de naamloze vennootschap opgeheven en kreeg het bedrijf een nieuwe status en een nieuwe structuur, onder de naam: Staatsbedrijf Artillerie Inrichtingen.  
 === .50-fabriek === === .50-fabriek ===
 De nadruk kwam meer te liggen op commercieel beheer, het bestuur werd daarom opgedragen aan een directie en een raad. Naast de hoofdtaak, de militaire productie, bleef de civiele productie gehandhaafd. De genoemde opening van de .50-fabriek, die gebouwd was om voor grote orders te produceren, vond plaats in een periode waarin het aantal orders terugliep. Hierop werd gereageerd met het begin van de aanmaak van handvuurwapens. Het werd een wat ongelukkig avontuur. Het leger wees in 1961 het in licentie ontwikkelde ARIO-geweer af en de productie werd met een flink verlies stopgezet.  De nadruk kwam meer te liggen op commercieel beheer, het bestuur werd daarom opgedragen aan een directie en een raad. Naast de hoofdtaak, de militaire productie, bleef de civiele productie gehandhaafd. De genoemde opening van de .50-fabriek, die gebouwd was om voor grote orders te produceren, vond plaats in een periode waarin het aantal orders terugliep. Hierop werd gereageerd met het begin van de aanmaak van handvuurwapens. Het werd een wat ongelukkig avontuur. Het leger wees in 1961 het in licentie ontwikkelde ARIO-geweer af en de productie werd met een flink verlies stopgezet. 
Regel 64: Regel 65:
  
 Ook in de jaren '60 werd gezocht naar een andere organisatievorm. Herbezinning op de taak van de AI en haar plaats binnen het defensiebestel bleek noodzakelijk. Met als einddoel een marktgericht beleid werden diverse organisatorische veranderingen doorgevoerd. Eind 1970 werd op basis van aanbevelingen van een extern adviesbureau een stuurgroep ingesteld op het departement van Defensie. De taak van deze stuurgroep was begeleiding van de overgang van staatsbedrijf naar een met een buitenlandse partner samenwerkende naamloze vennootschap. Na een periode van reorganisatie, met het doen afvloeien van personeel, het zoeken naar partners, het bepalen van de meest geschikte terreinomvang en opstallen, et cetera, startte op 1 januari 1973 Eurometaal nv.  Ook in de jaren '60 werd gezocht naar een andere organisatievorm. Herbezinning op de taak van de AI en haar plaats binnen het defensiebestel bleek noodzakelijk. Met als einddoel een marktgericht beleid werden diverse organisatorische veranderingen doorgevoerd. Eind 1970 werd op basis van aanbevelingen van een extern adviesbureau een stuurgroep ingesteld op het departement van Defensie. De taak van deze stuurgroep was begeleiding van de overgang van staatsbedrijf naar een met een buitenlandse partner samenwerkende naamloze vennootschap. Na een periode van reorganisatie, met het doen afvloeien van personeel, het zoeken naar partners, het bepalen van de meest geschikte terreinomvang en opstallen, et cetera, startte op 1 januari 1973 Eurometaal nv. 
 +
 === Eurometaal === === Eurometaal ===
 Eurometaal nv was de voortzetting van de militaire sector van de AI, waarin Dynamit Nobel AG voor 30 procent deelnam. De civiele sector, waarvoor Dynamit Nobel geen belangstelling had, werd ondergebracht in de opgerichte nv Gereedschapswerktuigenindustrie [[hembrug1|Hembrug]]. Het internationale karakter van Eurometaal nv werd onderstreept door de opening van een verbindingsbureau in Koblenz, voor het onderhouden van de contacten met Duitse opdrachtgevers. In 1979 volgde de opening van een bureau in Washington. In 1973 werd ook reeds een vestiging in het Westduitse Liebenau geopend, waar onder meer zwaar kaliber granaten worden gevuld. Zoals ook in het verleden de politieke barometerstand volgend, werden vanaf 1973 jaren met grote orders afgewisseld door jaren met teruglopende opdrachten.  Eurometaal nv was de voortzetting van de militaire sector van de AI, waarin Dynamit Nobel AG voor 30 procent deelnam. De civiele sector, waarvoor Dynamit Nobel geen belangstelling had, werd ondergebracht in de opgerichte nv Gereedschapswerktuigenindustrie [[hembrug1|Hembrug]]. Het internationale karakter van Eurometaal nv werd onderstreept door de opening van een verbindingsbureau in Koblenz, voor het onderhouden van de contacten met Duitse opdrachtgevers. In 1979 volgde de opening van een bureau in Washington. In 1973 werd ook reeds een vestiging in het Westduitse Liebenau geopend, waar onder meer zwaar kaliber granaten worden gevuld. Zoals ook in het verleden de politieke barometerstand volgend, werden vanaf 1973 jaren met grote orders afgewisseld door jaren met teruglopende opdrachten. 
Regel 70: Regel 72:
  
 Bron: J.J. Osinga   Bron: J.J. Osinga  
 + 
 +Eurometaal werd uiteindelijk overgenomen door het Duitse Rheinmetall, en staakte de productie in 2003. De nevenvestiging van Eurometaal te Bergen op Zoom, Franerex geheten, ging eveneens dicht in hetzelfde jaar. Bedrijven in de Eurometaal Holding waar onder Intergass te Coevorden en het Duitse Heidel, die voor de auto-industrie werkten, werden afgestoten ten behoeve van een sociaal plan voor de laatste 200 werknemers. Op het uitgestrekte Hembrugterrein te Zaandam was in de oude mitrailleurpatronenfabriek het opleidingscentrum Tetrix gevestigd, voortgekomen uit de door de A.I. in 1939 opgerichte bedrijfsschool. Zij hebben het terrein in 2012 verlaten. Het bedrijf Hembrug te Haarlem maakt nog steeds precisiedraaibanken.
  
-Eurometaal werd uiteindelijk overgenomen door het Duitse Rheinmetall, en staakte de productie in 2003. De nevenvestiging van Eurometaal te Bergen op Zoom, Franerex geheten, ging eveneens dicht in hetzelfde jaar. Bedrijven in de Eurometaal Holding waar onder Intergass te Coevorden en het Duitse Heidel, die voor de auto-industrie werkten, werden afgestoten ten behoeve van een sociaal plan voor de laatste 200 werknemers. Op het uitgestrekte Hembrugterrein te Zaandam was in de oude mitrailleurpatronenfabriek het opleidingscentrum Tetrix gevestigd, voortgekomen uit de door de A.I. in 1939 opgerichte bedrijfsschool. Zij hebben het terrein in 2012 verlaten. Het bedrijf Hembrug te Haarlem maakt nog steeds precisiedraaibanken. 
 Bron: [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Artillerie-Inrichtingen|Wikipedia]] Bron: [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Artillerie-Inrichtingen|Wikipedia]]
- 
- 
 Zie voorts [[eco:economische_ontwikkeling_na_1800#metaalindustrie_artillerie-inrichtingen|Economische geschiedenis 3.7.2.]] en [[tweede_wereldoorlog|Tweede Wereldoorlog]].  Zie voorts [[eco:economische_ontwikkeling_na_1800#metaalindustrie_artillerie-inrichtingen|Economische geschiedenis 3.7.2.]] en [[tweede_wereldoorlog|Tweede Wereldoorlog]]. 
- 
- 
- 
  
 **Productie van munitie begin jaren '80**  **Productie van munitie begin jaren '80** 
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/attic/artillerie.1599562832.txt.gz
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/08 13:00
  • door jan