Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

--- miletic [2017/06/29 13:33]
zaanlander
+++ miletic [2020/09/07 12:08] (huidige)
@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-==== Miletić, Slavomir Miloservic====
+===== Miletić, Slavomir =====
 [{{ :24854807_560d9fdb8c_o.jpg?250|//Slavomir Miletić. Foto Jan Lapère//}}] Joegoslavië, 3 april 1930
-Beeldhouwer, Miletić volgde zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Belgrado. Hier won hij in 1959 een studiebeurs om aan de Académie des Beaux-Arts de l'Institut de France te gaan studeren tot 1962. Zijn beeld [[http://www.spanvis.com/algemeen-historie/de-houtwerker|De Houtwerker]] veroorzaakte veertig jaar lang grote trammelant in de Zaanstreek.
+Beeldhouwer. In de Zaanstreek  vooral bekend om het conflict met de gemeente over zijn beeld De Houtwerker.\\
+Slavomir Miloservic Miletić, studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Belgrado. In 1959 kreeg hij een studiebeurs om aan de Académie des Beaux-Arts de l'Institut de France te studeren.
-In juni 1962 veroorzaakte Miletić een kleine invasie; met tien beeldhouwwerken en een aantal gouaches, regelrecht uit Parijs, bevolkte hij de Haagse kunsthandel Loujetzky. Later exposeerde hij in Amsterdam bij de Galerie 'De drie Hendriken'. De recensies waren lovend maar kopers hielden de knip op slot.  Dat laatste vormde de oorzaak, dat de berooide Miletić, zijn vrouw Elisabeth en Italiaanse vriend Luclano Venchlarutti als werkstudenten aan de slag gingen in de puddingfabriek van Honig. Door een journalist werd Miletić onder de ongeschoolde arbeiders van de puddingfabriek ontdekt als een in Nederland gestrande Joegoslavische beeldhouwer.
+Omdat hij niet van de kunst kon leven ging hij aan de slag als werkstudent in de puddingfabriek van Honig. Daar werd hij door een journalist ontdekt als een in Nederland gestrande Joegoslavische beeldhouwer. Daardoor kreeg hij van directeur Paul Honig  de opdracht een levensgroot beeld te maken van een stoere arbeider.
-=== De Zaanse Werker ===
+Hij kreeg daartoe in de fabriek een ruimte  die hij kon gebruiken als atelier. Dank zij interventies van Honig kon zijn visum driemaal verlengd te worden.
-Directeur Paul Honig kreeg snel lucht van Slavomir's werkelijke talenten. Terwijl de vreemdelingendienst een begrijpelijke belangstelling voor Miletić's verlopen toeristenvisum begon te tonen, kreeg hij opdracht van Honig een idee uit te werken, dat reeds tijdens zijn werkzaamheden in de fabriek rijpte. Het idee voor een levensgroot beeld, dat de werker in zijn stoere compositie moest verpersoonlijken.
+Op 30 november 1962 werd 'De Zaanse Werker' in de tuin van het hoofdkantoor van [[honig_merkartikelen|Honig Merkartikelen BV]] aan de [[lagedijk|Lagedijk]] geplaatst.  De Zaanse Werker verdween in de jaren '80. Vermoedelijk is het beeld tijdens een verplaatsing beschadigd en op een vuilstort beland.
-[{{:dezaansewerker.jpg?500|//Een opname van Bob Fleumer uit 1965 ter hoogte van het kantoor van Honig Merkartikelen//}}] Op de parterre van de fabriek kreeg hij de beschikking over een primitief atelier; achter zijn puddingcarrière werd een punt gezet. Paul Honig slaagde erin om tot driemaal toe het visum van de Miletic's verlengd te krijgen, mede dankzij de souplesse van het ministerie van Justitie.
-Directeur Paul Honig liet 'De Zaanse Werker' in de tuin van het hoofdkantoor van Honig Merkartikelen BV aan de Lagedijk plaatsen. Op 30 november 1962 werd het kunstwerk 'De Zaanse Werker' onthuld, dat in twee weken tijds was uitgegroeid van gipsontwerp tot een manshoog beeld in gegoten beton. De Zaanse Werker verdween in de jaren '80 zonder een spoor achter te laten. Vermoedelijk is het beeld tijdens een verplaatsing beschadigd en op een vuilstort beland.
-=== De Houtwerker ===
+==== Houtwerker ====
-De Gemeente Zaandam verstrekte eveneens opdracht voor een vier meter hoog beeld van een Zaanse bootwerker, dat op de [[beatrixbrug|Beatrixbrug]] geplaatst zou worden. Het beeld voor Zaandam, De Houtwerker, zou tot tragikomische verwikkelingen leiden. Miletić verhuisde van Amsterdam naar Zaandam en kreeg als atelier een loods bij de [[gasfabrieken|gasfabriek]] tot zijn beschikking.
-Daar werkte hij aan een kleimodel van De Houtwerker. Op 18 mei 1963, toen het model bijna gereed was, deelde gemeente-architect Bakker Miletić mee dat het beeld was afgekeurd. Een anonieme commissie van deskundigen was tot het oordeel gekomen dat de artistieke kwaliteit van het beeld volkomen waardeloos was. Miletić kon wel stoppen. De woedende kunstenaar deed dat echter niet. Het kleimodel maakte hij af en vervolgens maakte hij buiten de loods een gipsen model van De Houtwerker. Kort voor de onthulling stortte dit door regenwater verzwakte beeld echter in.
-Het Zaanse publiek had zich inmiddels massaal achter de kunstenaar geschaard. Bruggen werden met leuzen beschilderd, er werden demonstraties gehouden en tientallen ingezonden brieven geschreven. Van de verantwoordelijke [[hille|wethouder Hille]] werd het aftreden geëist. Een tentoonstelling met werk van de Joegoslaaf trok 12.000 bezoekers. Ook landelijk trok De Houtwerker-affaire ruime aandacht. Miletić maakte een tweede gipsen Houtwerker. Hij voorzag in zijn onderhoud door de verkoop van kleine Houtwerkers en afgietsels van een buste van de vermoorde Amerikaanse president John F. Kennedy.
+Daarna kreeg hij van de gemeente Zaandam een opdracht voor een vier meter hoog beeld van een Zaanse bootwerker, dat bij de [[beatrixbrug|Beatrixbrug]] geplaatst zou worden.  Miletić verhuisde van Amsterdam naar Zaandam en kreeg als atelier een loods bij de [[gasfabrieken|gasfabriek]] tot zijn beschikking.
-=== Tweede commissie ===
+Daar werkte hij aan een kleimodel van De Houtwerker. Op 18 mei 1963, toen het model bijna gereed was, deelde [[bakker_gerardus|gemeente-architect Bakker]] Miletić mee dat het beeld was afgekeurd. Een anonieme commissie van deskundigen was tot het oordeel gekomen dat de artistieke kwaliteit van het beeld onvoldoende was en hij diende de loods te ontruimen. Miletić weigerde te stoppen en maakte het kleimodel af. Buiten de loods maakte hij een gipsen model van De Houtwerker. Kort voor de onthulling stortte dit door regenwater verzwakte beeld echter in.
-[{{ :28488795_1afe054d2a_o.jpg?300|Slavomir Miletić viert de onthulling van De Houtwerker op 20 juni 2004. Foto Jan Lapère}}]Een tweede commissie keurde het beeld om technische en artistieke redenen opnieuw af. Naderhand werd bekend dat verscheidene nationaal vooraanstaande kunstkenners hadden geweigerd zitting in de commissie te nemen, omdat zij de indruk hadden dat zij werden uitgenodigd om het beeld af te keuren. De gemeente Zaandam verwijderde het beeld, maar deed dat zo ruw dat het vernield werd.
+De gemeente Zaandam, wilde niet dat hij nog een paar dagen respijt kreeg om het gipsen model te herstellen en hij moest onmiddellijk stoppen. Het gemeentebestuur bood hem  een financiële regeling aan, die Miletić afwees. Dat was volgens hem in strijd met zijn artistieke waardigheid. Bovendien was er nog nooit een kunst-expert geweest om het werkstuk te beoordelen
-De mallen van het beeld waren bewaard en Miletić maakte voor de derde keer De Houtwerker, nu van beton. Hij deed dat op Amsterdamse grond. Jarenlang stond De Houtwerker aan het Noordzeekanaal, op de plaats waar later de Coentunnel zou komen. Later verhuisde het beeld naar het Haarlemmerplein en tenslotte naar het Waterlooplein. De gemeente Zaandam zette pas in maart 1969 een streep onder het politieke gekrakeel over het beeld.
-In de tweede helft van de jaren tachtig probeerde een groep jonge Zaankanters, allen te jong om bij de acties in de jaren zestig betrokken te zijn geweest, het beeld alsnog op de Beatrixbrug geplaatst te krijgen. B en W van Zaanstad reageerden afwijzend, op grond van een initiatiefvoorstel besloot de gemeenteraad van Zaanstad echter dat het beeld wel mocht komen. Zij het niet op de Beatrixbrug.
+Er werd een tweede commissie benoemd om een oordeel over het beeld te vellen. Deze commissie keurde het beeld om technische en artistieke redenen opnieuw af. Naderhand werd bekend dat verscheidene nationaal vooraanstaande kunstkenners hadden geweigerd zitting in de commissie te nemen (BRON??), omdat zij de indruk hadden dat zij werden uitgenodigd om het beeld af te keuren. De gemeente Zaandam verwijderde het beeld, maar deed dat zo ruw dat het vernield werd.
-Stichting De Houtwerker stelde een aantal andere locaties voor, Eiland Voorzaan of het Prins Bernhardplein, die door B en W werden afgewezen. Stichting De Houtwerker bleek lange tijd niet in staat de benodigde middelen voor verplaatsing van het beeld naar Zaandam te vergaren. Het beeld, een eerbetoon aan de Zaanse arbeiders, leek definitief in Amsterdam te moeten blijven.
+[{{ :28488795_1afe054d2a_o.jpg?300|//Slavomir Miletić viert de onthulling van De Houtwerker op 20 juni 2004. Foto Jan Lapère//}}]Miletić kreeg steun van het Zaanse publiek. Op het brugdek van de Papenpadbrug werd met witte verf de woorden: Steunt Miletić geschilderd. Bij het gemeentehuis werden borden geplaatst, met als opschrift 'Weg met Hille'. Tientallen ingezonden brieven verschenen in de Zaanse bladen. Een tentoonstelling met werk van de Joegoslaaf trok 12.000 bezoekers. Ook landelijk trok De Houtwerker-affaire ruime aandacht. Miletić maakte een tweede gipsen Houtwerker.
+[{{ :miletic_en_vreeman.jpg?300|Slavomir Miletić en burgemeester Vreeman bij de onthulling van de Houtwerker. Eigen foto Jan Lapère}}]De mallen van het beeld waren bewaard en Miletić maakte voor de derde keer De Houtwerker, nu van beton. Hij deed dat op Amsterdamse grond. Jarenlang stond De Houtwerker aan het Noordzeekanaal, op de plaats waar later de [[coentunnel|Coentunnel]] zou komen. Later verhuisde het beeld naar het Haarlemmerplein en tenslotte naar het Waterlooplein.
+In de tweede helft van de jaren tachtig probeerde een groep jonge Zaankanters, allen te jong om bij de acties in de jaren zestig betrokken te zijn geweest, het beeld alsnog op de Beatrixbrug geplaatst te krijgen. B en W van Zaanstad reageerden afwijzend, op grond van een initiatiefvoorstel besloot de gemeenteraad van Zaanstad echter dat het beeld wel mocht komen. Zij het niet op de Beatrixbrug.
+Stichting De Houtwerker stelde een aantal andere locaties voor, [[eiland|Eiland]] [[voorzaan|Voorzaan]] of het Prins Bernhardplein, die door B en W werden afgewezen. Stichting De Houtwerker bleek lange tijd niet in staat de benodigde middelen voor verplaatsing van het beeld naar Zaandam te vergaren. Het beeld, een eerbetoon aan de Zaanse arbeiders, leek definitief in Amsterdam te moeten blijven.
+===Waterlooplein===
 Op het Waterlooplein werd De Houtwerker al snel trefpunt voor junks en zwervers die zich bij het beeld onledig hielden met de verkoop van gestolen fietsen. Na aanhoudende klachten van de standwerkers werd het beeld na ruim 20 jaar in en om het Waterlooplein te hebben gestaan in 1992 opgeslagen op het gemeentelijk terrein aan de Wenckebachweg.