| Beide kanten vorige revisie
Vorige revisie
Volgende revisie
|
Vorige revisie
|
soeteboom [2024/03/29 06:52]
zaanlander |
soeteboom [2024/07/05 07:49] (huidige)
zaanlander |
| ook wel: Soet, Zoet, of Zoeteboom | ook wel: Soet, Zoet, of Zoeteboom |
| |
| Hendrick Jacobsz. Soeteboom, eerste Zaanse geschiedschrijver; boekverkoper en uitgever. Naar Soeteboom is meermalen onderzoek gedaan, onder anderen door [[honig_jacob_janszoon_jr|Jacob Honig Jsz. jr.]] en [[Lootsma|Sipke Lootsma]], maar desondanks zijn weinig gegevens over hem bekend. De onderzoekers naar zijn leven en werk concludeerden dat Soeteboom zeker niet in alle gevallen als betrouwbare bron kan gelden, maar constateerden ook dat zonder zijn werk vele gegevens over de Zaanstreek verloren zouden zijn gegaan. Een moeilijkheid is dat geen zekerheid kan worden verkregen over de bronnen die Soeteboom zelf gebruikte. Honig veronderstelde dat hij bevriend was met [[lams|Willem Lams]], de auteur van 'Handvesten van Kennemerlant' (Amsterdam 1664). | Hendrick Jacobsz. Soeteboom, eerste Zaanse geschiedschrijver; boekverkoper en uitgever. Naar Soeteboom is meermalen onderzoek gedaan, onder anderen door [[honig_jacob_janszoon_jr|Jacob Honig Jsz. jr.]] en [[Lootsma|Sipke Lootsma]], maar desondanks zijn weinig gegevens over hem bekend. |
| |
| Ook wordt aangenomen dat hij putte uit de rijmkroniek van Melis Stoke, een 13e-eeuwse ambtenaar aan het hof van de graven Floris V en Willem II. Voorts zal hij gebruik hebben gemaakt van herinneringen van oudere Zaankanters en van de overlevering. Waarschijnlijk werd Soeteboom opgeleid tot scheepstimmerman, volgens Honig was hij ook leerling van de Latijnse school te Wormer. Lootsma ontdekte in de notarisprotocollen dat Soeteboom tijdelijk als lakenkoper werkte. Zijn hoofdberoep was echter boekverkoper, aan het [[kattegat|Kattegat]] en bij de [[Overtoom]]. | De onderzoekers naar zijn leven en werk concludeerden dat Soeteboom zeker niet in alle gevallen als betrouwbare bron kan gelden, maar constateerden ook dat zonder zijn werk vele gegevens over de Zaanstreek verloren zouden zijn gegaan. Een moeilijkheid is dat geen zekerheid kan worden verkregen over de bronnen die Soeteboom zelf gebruikte. Honig veronderstelde dat hij bevriend was met [[lams|Willem Lams]], de auteur van [[https://ilibrariana.wordpress.com/2012/01/17/handvesten-van-karmerland-een-zeldzaam-boekje-in-heemsteeds-bezit/|Handvesten van Kennemerlant]] (Amsterdam 1664). |
| | |
| | Ook wordt aangenomen dat hij putte uit de rijmkroniek van [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Melis_Stoke|Melis Stoke]], een 13e-eeuwse ambtenaar aan het hof van de graven [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Floris_V_van_Holland|Floris V]] en [[https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_II_van_Holland|Willem II]]. Voorts zal hij gebruik hebben gemaakt van herinneringen van oudere Zaankanters en van de overlevering. Waarschijnlijk werd Soeteboom opgeleid tot scheepstimmerman, volgens Honig was hij ook leerling van de Latijnse school te Wormer. Lootsma ontdekte in de notarisprotocollen dat Soeteboom tijdelijk als lakenkoper werkte. Zijn hoofdberoep was echter boekverkoper, aan het [[kattegat|Kattegat]] en bij de [[Overtoom]]. |
| |
| Soeteboom had een groot aantal publikaties op zijn naam. Voor de Zaanstreek van belang zijn vooral: | Soeteboom had een groot aantal publikaties op zijn naam. Voor de Zaanstreek van belang zijn vooral: |
| * Saanlants Arcadia(([[https://books.google.nl/books?id=3u1NAAAAcAAJ&pg=PA53&lpg=PA53&dq=Saanlants+Arcadia&source=bl&ots=LGeH52gfDN&sig=jp0cMpn-N-6ebeZBIxUdBxNyr7Q&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjV7raZ27DTAhVRI1AKHa3LD1YQ6AEILzAC#v=onepage&q=Saanlants%20Arcadia&f=false|Google Books: Saanlants Arcadia]])), Amsterdam 1658, | * [[https://books.google.nl/books?id=3u1NAAAAcAAJ&pg=PA53&lpg=PA53&dq=Saanlants+Arcadia&source=bl&ots=LGeH52gfDN&sig=jp0cMpn-N-6ebeZBIxUdBxNyr7Q&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjV7raZ27DTAhVRI1AKHa3LD1YQ6AEILzAC#v=onepage&q=Saanlants%20Arcadia&f=false|Saanlants Arcadia]], Amsterdam 1658, |
| * Beschrijvinge Oudt-Zaenden(([[http://www.dbnl.org/tekst/bran038biog01_01/bran038biog01_01_3828.php|DBNL: Beschrijvinge Oudt-Zaenden]])), Alkmaar 1640, | * [[http://www.dbnl.org/tekst/bran038biog01_01/bran038biog01_01_3828.php|Beschrijvinge Oudt-Zaenden]], Alkmaar 1640, |
| * Batavische Eneas of Getrouheyts voorbeeldt, Alkmaar 1648, | * [[https://books.google.nl/books/about/H_J_Soets_Batavische_Eneas_of_getrouheyt.html?id=nYRoAAAAcAAJ&redir_esc=y|Batavische Eneas of Getrouheyts voorbeeldt]], Alkmaar 1648, |
| * De Nederlandsche beroerten en oorlogen(([[https://books.google.nl/books?id=wbedOgOTWNIC&pg=PA48&lpg=PA48&dq=De+Nederlandsche+beroerten+en+oorlogen&source=bl&ots=Nio7fcI7At&sig=wjdg4uplCgMsWODX8ZuL_xLg-1I&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjVvafS4bDTAhXGLFAKHYKXDXMQ6AEIJDAA#v=onepage&q=De%20Nederlandsche%20beroerten%20en%20oorlogen&f=false|Google Books: De Nederlandsche beroerten en oorlogen]])) omtrent het Ye en aan de Zaan, Sanerdam 1658, | * [[https://books.google.nl/books?id=nYRoAAAAcAAJ&hl=nl&pg=PP7#v=onepage&q&f=false|Batavische Eneas of getrouheyts voorbeelt nevens de verwoestinge van West-Zanen ende Crommenije]], 1574 |
| * [[https://books.google.nl/books?id=gcN-TAXkn6QC&pg=PA23&lpg=PA23&dq=Noord-Hollands+Ontrusting&source=bl&ots=9viUPCVLD8&sig=X6hVy_UDj-_ORTEYdrIIlJnxwio&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiHmqPl4bDTAhWCUlAKHWkoBiwQ6AEIKzAB#v=onepage&q=Noord-Hollands%20Ontrusting&f=false|Noord-Hollands Ontrusting]], Amsterdam 1678 en | * [[https://books.google.nl/books/about/H_J_Soets_Batavische_Eneas_of_getrouheyt.html?id=nYRoAAAAcAAJ&redir_esc=y|De Nederlandsche beroerten en oorlogen omtrent het Ye en aan de Zaan]], Sanerdam 1658, |
| | * [[https://books.google.nl/books?id=gcN-TAXkn6QC&pg=PA23&lpg=PA23&dq=Noord-Hollands+Ontrusting&source=bl&ots=9viUPCVLD8&sig=X6hVy_UDj-_ORTEYdrIIlJnxwio&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiHmqPl4bDTAhWCUlAKHWkoBiwQ6AEIKzAB#v=onepage&q=Noord-Hollands%20Ontrusting&f=false|Noord-Hollands Ontrusting]], Amsterdam 1678, |
| * Sanerdams Bloeme Crans, Amsterdam 1645, | * Sanerdams Bloeme Crans, Amsterdam 1645, |
| * Nevens verwoestinghe West-Zanen 1645 | * [[https://www.google.nl/books/edition/Oud_heden_van_Zaan_land_Stavoren_Vronen/35tpAAAAcAAJ?hl=nl&gbpv=1&dq=Oudheden+Zaanland,+Stavoren,+Vronen+en+Waterland+1701&printsec=frontcover|Oudheden Zaanland, Stavoren, Vronen en Waterland]], 1701 |
| * Oudheden Zaanland, Stavoren, Vronen en Waterland 1701 | |
| |
| Daarnaast schreef hij onder meer over Waterland, Stavoren, Vronen, Friesland en de oorlog van de Nederlanden tegen Frankrijk en Engeland, Munster en Keulen (1672-1678) en publiceerde hij liedboekjes. Niet-Zaanstreek gerelateerde publikaties zijn: | Daarnaast schreef hij onder meer over Waterland, Stavoren, Vronen, Friesland en de oorlog van de Nederlanden tegen Frankrijk en Engeland, Munster en Keulen (1672-1678) en publiceerde hij liedboekjes. Niet-Zaanstreek gerelateerde publikaties zijn: |
| |
| * Opgank en Nedergank van Stavoren 1648 | * [[https://www.oudstaveren.nl/Kronieken/Op-%20en%20nedergank%20van%20Stavoren.pdf|Opgank en Nedergank van Stavoren]] 1648 |
| * Vroonens begin, midden en einde 1661 | * [[https://archive.org/details/ned-kbn-all-00006475-001|Vroonens begin, midden en einde]] 1661 |
| * De zoetstemmende zwaanen van Waterland 1661 | * [[https://www.bing.com/search?pglt=41&q=De+zoetstemmende+zwaanen+van+Waterland+1661&cvid=3c9689513ec742e8a7f37460630d0159&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOTIGCAEQABhA0gEIMjE4N2owajGoAgCwAgA&FORM=ANNTA1&PC=LSJS|De zoetstemmende zwaanen van Waterland]] 1661 |
| * t Kleyn lust-hofje van bruyloft-zangen 1649 | * [[https://www.bing.com/search?q=t+Kleyn+lust-hofje+van+bruyloft-zangen+1649&cvid=000f763533ee49a9b8cff888b80fdde2&gs_lcrp=EgZjaHJvbWUyBggAEEUYOdIBCDI4MzdqMGo5qAIAsAIA&FORM=ANAB01&PC=LSJS|'t Kleyn lust-hofje van bruyloft-zangen]] 1649 |
| * Beemsters Dankoffer 1645 | * Beemsters Dankoffer 1645 |
| * Historie Waterlandt + Purmerendt 1661 | * Historie Waterlandt + Purmerendt 1661 |
| * Noord-Hollands ontrusting 1687 | * [[https://books.google.nl/books/about/Noord_Hollands_ontrusting_ofte_historisc.html?id=gcN-TAXkn6QC&redir_esc=y|Noord-Hollands ontrusting]] 1687 |
| * Het Nederlants schoutoneel 1678 | * [[Het Nederlants schoutoneel 1678 |
| * Derde voornaamste zeegetogt 1648 | * Derde voornaamste zeegetogt 1648 |
| * Batavise Eneas 1645 | * Batavise Eneas 1645 |