Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie | ||
wessanen [2017/02/07 21:28] zaanlander |
wessanen [2025/02/15 14:21] (huidige) zaanlander |
||
---|---|---|---|
Regel 4: | Regel 4: | ||
Wessanen is één van de bedrijven die ontstonden door de activiteiten van de familie [[Laan]]. Het bedrijf werd gevestigd in 1765 toen Adriaan Wessanen (1724-1799) en Dirk Laan (1744-1791) een compagnonschap aangingen met het doel zekere negotie in mosterd-, canary- en andere zaden ten name van hun comparanten in compagnie te doen. De hier bedoelde zaadhandel was een voortzetting van de reeds rond 1730 aan het Zuideinde te Wormerveer gevestigde handel in zaden van Claas Pietersz van Zaanen. Adriaan Wessanen verliet het bedrijf in 1789, hij kreeg zijn aandeel en een jaargeld. | Wessanen is één van de bedrijven die ontstonden door de activiteiten van de familie [[Laan]]. Het bedrijf werd gevestigd in 1765 toen Adriaan Wessanen (1724-1799) en Dirk Laan (1744-1791) een compagnonschap aangingen met het doel zekere negotie in mosterd-, canary- en andere zaden ten name van hun comparanten in compagnie te doen. De hier bedoelde zaadhandel was een voortzetting van de reeds rond 1730 aan het Zuideinde te Wormerveer gevestigde handel in zaden van Claas Pietersz van Zaanen. Adriaan Wessanen verliet het bedrijf in 1789, hij kreeg zijn aandeel en een jaargeld. | ||
- | Dirk Laan zette de zaken voort. Toen hij in 1791 overleed, kreeg zijn neef Remmert de leiding van het bedrijf. Leden van de familie Laan zijn daarna lange tijd in de leiding van Wessanen gebleven | + | Dirk Laan zette de zaken voort. Toen hij in 1791 overleed, kreeg zijn neef Remmert de leiding van het bedrijf. Leden van de familie |
- | Later ging de onderneming zich steeds meer op industrieel terrein bewegen, toen windmolens werden aangekocht te Wormerveer en Wormer: oliemolen [[fortuin|Het Fortuin]] in 1839, pelmolen [[prinses|De Jonge Prinses]] in 1841, oliemolen [[boer|J.B. de De Boer van der Ley]] in 1842, te Zaandam, weer verkocht in 1843, oliemolen [[kraai|De Bonte Kraai]] in 1843, oliemolen [[bezem|De Bezem]] in 1843, oliemolen [[bijl|De Bijl]] in 1844, oliemolen [[boerin|De Boerin]] in 1845 en oliemolen [[hoop|De Hoop]] in 1852. | + | Later ging de onderneming zich steeds meer op industrieel terrein bewegen, toen windmolens werden aangekocht te Wormerveer en Wormer: |
+ | * oliemolen [[fortuin|Het Fortuin]] in 1839, | ||
+ | * pelmolen [[prinses|De Jonge Prinses]] in 1841, | ||
+ | * oliemolen [[boer|J.B. de De Boer van der Ley]] in 1842, te Zaandam, weer verkocht in 1843, | ||
+ | * oliemolen [[kraai|De Bonte Kraai]] in 1843, | ||
+ | * oliemolen [[bezem|De Bezem]] in 1843, | ||
+ | * oliemolen [[bijl|De Bijl]] in 1844, | ||
+ | * oliemolen [[boerin|De Boerin]] in 1845 en | ||
+ | * oliemolen [[hoop|De Hoop]] in 1852. | ||
In de eerste helft van de 19e eeuw werd tevens de pakhuisruimte aanzienlijk uitgebreid en werden ook nog molens, soms voor lange tijd, gehuurd. Door de aanschaf van windmolens werd het pakket handelsgoederen van Wessanen aanzienlijk uitgebreid. Naast de oorspronkelijke handel in oliehoudende zaden handelde het bedrijf nu ook in gort uit de pelmolens, olie, voornamelijk voor verlichtingsdoeleinden en veekoeken uit de oliemolens, kaas, nauw verbonden met de niet onbelangrijke kaasmarkt te Wormerveer, zie: [[Kaashandel]], | In de eerste helft van de 19e eeuw werd tevens de pakhuisruimte aanzienlijk uitgebreid en werden ook nog molens, soms voor lange tijd, gehuurd. Door de aanschaf van windmolens werd het pakket handelsgoederen van Wessanen aanzienlijk uitgebreid. Naast de oorspronkelijke handel in oliehoudende zaden handelde het bedrijf nu ook in gort uit de pelmolens, olie, voornamelijk voor verlichtingsdoeleinden en veekoeken uit de oliemolens, kaas, nauw verbonden met de niet onbelangrijke kaasmarkt te Wormerveer, zie: [[Kaashandel]], | ||
Regel 20: | Regel 28: | ||
Nadien werd Wessanen snel steeds meer internationaal van karakter. De uitvinding in 1954 van een procedé om magere melkpoeder te verrijken met melkvreemde vetten zette deze ontwikkeling in. Een deel van oliefabriek De Tijd werd toen omgebouwd tot kunstmelkfabriek. In 1960 kwam de productie van dit nieuwe veevoeder op gang in Duitsland. Een jaar later bouwde Wessanen zelf een fabriek in België, gevolgd door fabrieken in Frankrijk 1961, Italië 1965, 1967 en 1974 en Spanje in 1971. | Nadien werd Wessanen snel steeds meer internationaal van karakter. De uitvinding in 1954 van een procedé om magere melkpoeder te verrijken met melkvreemde vetten zette deze ontwikkeling in. Een deel van oliefabriek De Tijd werd toen omgebouwd tot kunstmelkfabriek. In 1960 kwam de productie van dit nieuwe veevoeder op gang in Duitsland. Een jaar later bouwde Wessanen zelf een fabriek in België, gevolgd door fabrieken in Frankrijk 1961, Italië 1965, 1967 en 1974 en Spanje in 1971. | ||
- | Ook in Nederland werden de belangen uitgebreid. In 1958 werd het diergeneesmiddelenbedrijf Aesculaap in Boxtel overgenomen, | + | Ook in Nederland werden de belangen uitgebreid. |
+ | * In 1958 werd het diergeneesmiddelenbedrijf Aesculaap in Boxtel overgenomen, | ||
+ | * in 1985 verkocht aan [[Medicopharma]] te Zaandam. | ||
+ | * Daarna volgde de aankoop van de cacao- en chocoladebedrijven van Nicolet te Krommenie en Nicolaas Wit in Zaandijk 1962; | ||
+ | * het cacao en chocoladebedrijf Delicia in Tilburg en | ||
+ | * het diervoederbedrijf Jan van Heeswijk te Veghel in 1963; | ||
+ | * de meelfabriek De Korenschoof te Utrecht in 1970; | ||
+ | * Bakkerij Winkel te Beverwijk en | ||
+ | * De Graaf' | ||
+ | * de Vleesbedrijven N.V.C. te Almelo, Winterswijk, | ||
+ | * de zuivelbedrijven Lijempf te Leeuwarden en Van Heel te Kampen en | ||
+ | * de meelfabriek Weert te Weert in 1973; | ||
+ | * het Zaandijkse oliën en vettenbedrijf Nomafa, herdoopt in [[Friwessa]], | ||
+ | * de kaasbedrijven van Baars te Schoonrewoerd en Bodegraven, | ||
+ | * het zuivelbedrijf De Vijfheerenlanden te Schoonrewoerd in 1976; | ||
+ | * Latensteijn Meel te Rotterdam en Latensteijn Zetmeel te Nijmegen in 1978; | ||
+ | * de zuivelfabriek Salland te Salland in 1981. | ||
- | In deze tijd verwierf Wessanen ook haar eerste vestiging in de Verenigde Staten: Marigold Foods te St. Paul/ | + | In deze tijd verwierf Wessanen ook haar eerste vestiging in de Verenigde Staten: Marigold Foods te St. Paul/ |
- | Bij de bestaande bedrijven van Wessanen werden technische en technologische verbeteringen doorgevoerd, | + | Bij de bestaande bedrijven van Wessanen werden technische en technologische verbeteringen doorgevoerd, |
- | In 1978 zette Wessanen definitief vaste voet op Amerikaanse bodem. Na Marigold Foods wist Wessanen belangen te verwerven in onder meer de zuivelbedrijven Clover Leaf Creamery Company te Minneapolis in 1979, Fairmont Foods Company te Houston in 1980, Franklin Creamary te Duluth in 1982, Crowley Foods te Binghampton in 1983, Heluva Good Cheese te Sodus in 1984, Green' | + | In 1978 zette Wessanen definitief vaste voet op Amerikaanse bodem. Na [[https:// |
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * Weeks Dairy Foods in Concord in 1988. Zo groeide Wessanen in Amerika uit tot een onderneming met vestigingen in meer dan 25 staten. | ||
- | Ook werden bedrijven aangetrokken op het gebied van gezondheidsvoeding: onder meer Tree of Life en Natural Snacks te St. Augustine, | + | Ook werden bedrijven aangetrokken op het gebied van gezondheidsvoeding onder meer: |
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * [[https:// | ||
+ | * Ook werden distributiebedrijven in de VS overgenomen. | ||
De kunstmelk-activiteiten die voor Wessanen tegen het einde van de jaren '70 over hun hoogtepunt heen raakten, leefden op in 1980 toen te Ixonia USA een nieuwe fabriek voor deze producten werd gebouwd. De rijstpellerij te Wormer sloot haar poorten in 1952 en nadat het graanvlokkenbedrijf was overgeplaatst naar Weert, werden de gebouwen verkocht en gesloopt. De cacao- en chocoladefabrieken van Nicolet te Krommenie en Nicolaas Wit te Zaandijk gingen in 1969 dicht, datzelfde jaar sloot ook de meelfabriek De Korenschoof te Utrecht. | De kunstmelk-activiteiten die voor Wessanen tegen het einde van de jaren '70 over hun hoogtepunt heen raakten, leefden op in 1980 toen te Ixonia USA een nieuwe fabriek voor deze producten werd gebouwd. De rijstpellerij te Wormer sloot haar poorten in 1952 en nadat het graanvlokkenbedrijf was overgeplaatst naar Weert, werden de gebouwen verkocht en gesloopt. De cacao- en chocoladefabrieken van Nicolet te Krommenie en Nicolaas Wit te Zaandijk gingen in 1969 dicht, datzelfde jaar sloot ook de meelfabriek De Korenschoof te Utrecht. | ||
- | Afgestoten werden onder meer de rijstpellerij te New Orleans in 1958; de kunstmelkbedrijven in Spanje in 1973, Nederland in 1979, Frankrijk in 1980 en Italië in 1986; de cacaofabriek | + | Afgestoten werden onder meer: |
+ | * de rijstpellerij te New Orleans in 1958; | ||
+ | * de kunstmelkbedrijven in Spanje in 1973, Nederland in 1979, Frankrijk in 1980 en Italië in 1986; | ||
+ | * de cacaofabriek [[berisford|De Mooriaan]] te Wormer; | ||
+ | * Bakkerij Winkel te Beverwijk in 1982; | ||
+ | * het kindervoedingbedrijf in Griekenland in 1983; | ||
+ | * de Nederlandse Vleesbedrijven van N.V.C. in 1987; | ||
+ | * Mengvoederbedrijf De Ster te Wormerveer, in 1990 overgedaan aan Brokking Beheer te Utrecht; | ||
+ | * [[Friwessa]] te Zaandijk, in 1990 verkocht aan het Zweedse bedrijf Karlshamns AB. | ||
Het hoofdkantoor van Wessanen werd in 1976 in Amstelveen gevestigd. In 1986 werd bekend gemaakt dat het bedrijf een vijf jaar eerder gebouwd kantoorpand in het Houtveld te Zaandam zou verlaten. De aandelen van de onderneming staan genoteerd op de beurzen van Amsterdam vanaf 1959, Londen vanaf 1984, Basel, Genève en Zürich vanaf 1986, Frankfurt en Düsseldorf vanaf 1987. In 1988 werd Wessanen aan de Amsterdamse Optiebeurs genoteerd. Bij Wessanen waren in 1989 ruim 6000 personen in dienst van wie 4500 buiten Nederland. De omzet over 1990 bedroeg ruim f 3,6 miljard; de winst was f 87,8 mln. In de Zaanstreek was toen nog uitsluitend Wessanen Meel bv actief. | Het hoofdkantoor van Wessanen werd in 1976 in Amstelveen gevestigd. In 1986 werd bekend gemaakt dat het bedrijf een vijf jaar eerder gebouwd kantoorpand in het Houtveld te Zaandam zou verlaten. De aandelen van de onderneming staan genoteerd op de beurzen van Amsterdam vanaf 1959, Londen vanaf 1984, Basel, Genève en Zürich vanaf 1986, Frankfurt en Düsseldorf vanaf 1987. In 1988 werd Wessanen aan de Amsterdamse Optiebeurs genoteerd. Bij Wessanen waren in 1989 ruim 6000 personen in dienst van wie 4500 buiten Nederland. De omzet over 1990 bedroeg ruim f 3,6 miljard; de winst was f 87,8 mln. In de Zaanstreek was toen nog uitsluitend Wessanen Meel bv actief. |