==== Gelder bv, G.J. van ====
Zaadhandel en -fabriek te Zaandam.

Het bedrijf werd opgericht in augustus 1848 door Gerrit Jacob van Gelder (telg uit het papiermakersgeslacht, zie: [[gelder_van_ondernemersgeslacht|Van Gelder ondenemersgeslacht]]), die tot die tijd als volontair werkte op de afdeling fijne zaden van [[Wessanen|Wessanen en Laan]]. Wessanen besloot in genoemd jaar de zaadhandel af te stoten en droeg die over aan Van Gelder, die werkte vanuit het pakhuis Amsterdam aan de Zaanweg te Wormerveer.

=== ===

Aangezien de zoon van Van Gelder zich geen handelaar voelde, werd het bedrijf later overgedragen aan neef Hendrik Boekenoogen, eigenaar van oliemolen "[[eenhoorn_oliemolen|De Eenhoorn]]" aan het Zuideinde te Wormerveer. Na de sloop van deze molen in 1906 liet Boekenoogen op die plaats het pakhuis (later fabriek) De Eenhoorn bouwen, met kantoor en personeelswoning. Later werd hier het pakhuis De Zon gebouwd.

Hendrik Boekenoogen werd opgevolgd door zijn zoon Martinus Lucas Frederik Boekenoogen, die in de crisisjaren (1938) noodgedwongen samen moest gaan werken met de firma P. de Jong Pz te Bloemendaal, die een fabriek en pakhuizen had te Groningen en zich vooral bezig hield met de export van fijne zaden. Aangezien de handel van Van Gelder in peulvruchten en vogelzaden vooral op de Nederlandse markt was gericht, vulden beide bedrijven elkaar uitstekend aan. In 1952 waren de pakhuizen te Wormerveer verouderd, waarna dit deel van het bedrijf werd gesloten en verplaatst naar de pakhuizen van De Jong te Groningen. Het kantoor bleef in de Zaanstreek. In Groningen volgden uitbreidingen door nieuwbouw van een silo en door aankoop van een belendend perceel. Bij het overlijden van M.L.F. Boekenoogen in 1956 werden de fabriekspanden en het kantoor te Wormerveer bij testament nagelaten aan het personeel.

Ondanks de uitbreidingen te Groningen bleef de vraag naar meer opslagruimte bestaan. Daarom werd in 1973 overgegaan tot de aankoop van de opstallen van veevoederfabriek [[Zwaardemaker]] aan de Oostzijde te Zaandam. In 1977 werd een groot deel van deze opslagplaatsen (met name de houten schuren) door brand verwoest, waarna ter plaatse een nieuwe opslagplaats en expeditie-afdeling werden gebouwd, een investering van ca. f 5 m In .

De juridische vorm van het bedrijf werd in de loop der jaren omgezet van eenmanszaak, via commanditaire vennootschap en (familie)nv, in bv. Tot de jaren kort na de Tweede Wereldoorlog werd een groot deel van de omzet behaald door de handel in peulvruchten. Nadien nam de omzet van de handel in vogelzaad en fijne zaden sterk toe, terwijl in 1977 met de handel in huisdiervoeders werd begonnen.

Van Gelder houdt zich bezig met het schonen en veredelen van zaden (fabricage) en met de handel. Een groot deel van de goederen wordt geïmporteerd en weer geëxporteerd. De belangrijkste producten waren (1991): fijne zaden (mosterd-, blauwmaan-, sesam- en ander zaad), specerijen voor de voedingsmiddelenindustrie, vogelzaden en huisdiervoeders. De omzet bedroeg circa f 25 m In . Het bedrijf richt zich vooral op de Nederlandse en Westeuropese markt, maar handelt in principe over de gehele wereld. Circa 75 % van de producten wordt geëxporteerd. Bij G.J. van Gelder waren in 1991 30 personen in dienst.

{{tag>economie}}