==== Sociografisch Bureau Zaanstreek ====
Voormalige instelling voor het verrichten van onderzoek op sociaal, economisch en statistisch gebied, het geven van voorlichting op deze terreinen en het samenstellen van een documentatie-archief betreffende het sociale en economische leven in de Zaanstreek. Het per 1 januari 1950 opgerichte bureau berustte op een samenwerking van negen Zaanse gemeenten, Assendelft, Jisp, Koog, Krommenie, Westzaan, Wormer, Wormerveer, Zaandam en Zaandijk met de [[kamer|Kamer van Koophandel]] en het Departement Zaanstreek van de [[maatschappij3|Maatschappij voor Nijverheid en Handel]], later uitgebreid met de Zaanse Werkgeverskring. 

Het bureau was gevestigd aan de Stationsstraat te Zaandam en stond onder directie van de sociograaf drs. D.J. de Haan. Het heeft zich door middel van vele gevraagde en ongevraagde adviezen en rapporten zeer actief betoond in de periode die vooraf ging aan de samenvoeging tot Zaanstad. In feite droeg het Sociografisch Bureau het wetenschappelijke materiaal aan, op grond waarvan gemeentebesturen, provincie en rijksoverheid aanvankelijk tot vormen van samenwerking en later tot samenvoeging besloten. 

De rapporten en andere stukken kregen doorgaans een verspreiding in beperkte kring. Gedurende de jaren 1957 tot en met 1970 nam de Kamer van Koophandel echter steeds een uitgebreid overzicht op van de door het SBZ bijeengebrachte onderzoeksgegevens. De taak van het bureau is na de samenvoeging van zeven der Zaanse gemeenten in 1974 in steeds meer afgeslankte vorm voortgezet door de afdeling Onderzoek en Planning van de gemeente Zaanstad.