==== Vormingscentra ====
Instellingen die zich bezig houden met werkervaringsprojecten, scholing, cursussen en beroepsoriëntatie. Een groot deel van de taken van de voormalige vormingscentra berust op dit moment (1991) bij de Stichting voor Sociaal Kultureel Werk Wormer (Wormerland), het Centrum voor Volwassenen-Educatie, de Stichting Welzijn en Educatie Zaanstreek “Welsaen' en het Damland College, school voor beroepsonderwijs, vorming en algemeen voortgezet onderwijs in Zaanstreek/Waterland (alle Zaanstad). In de jaren '60 ontstonden in heel Nederland vormingscentra of gingen bestaande verenigingen zich steeds meer met de vorming van jong-volwassenen bezig houden. In Wormer was dat het Vormingswerk Jong Volwassenen (met het centrum '“Plus') en in Zaanstad waren het de Stichting Zaans Vormingscentrum voor de werkende jeugd “'De Voorslag' (opgericht 1962) en het Christelijk Vormingscentrum De Sprong. Het VJV Zaanstad ontstond in 1981 als afdeling van VJV Wormer en ging gebruik maken van De Voorslag. Binnen de vormingscentra werden programma's voor aanstaande werkende jongeren, beroepscursussen, werklozenprogramma's, werkervaringsprojecten en dergelijke georganiseerd. Op dit terrein waren de [[buurt-_wijk_en_opbouwwerk]]- wijk- en opbouwcentra ook actief. Daarnaast had de [[volksuniversiteit]] (sinds 1986 Centrum voor Volwassenen-Educatie) een groot aantal cursisten. Een verschil was dat vormingscentra zich ook richtten op de versterking van de maatschappelijke- en politieke bewustwording van jongeren. De Volksuniversiteit richtte zich niet expliciet op jongeren. Eind jaren '80 hadden omvangrijke centralisaties plaats. Het VJV Zaanstad, De Voorslag en de Volksuniversiteit werkten al sinds 1982 samen. In 1986 fuseerde men tot het Centrum voor Volwassenen-Educatie (CVE). In Wormer gingen per 1 januari 1988 het Algemeen Jeugdcentrum (AJC), Ons Huis en het VJV samen in de Stichting Sociaal Kultureel Werk Wormer (SKWO). Onafhankelijk bleef de 'Cor Kakes II' voor Algemeen Christelijk Deeltijd- Kort Middelbaar Beroepsonderwijs (KMBO). Zie ook: [[onderwijs]] 2.3.2. en 2.3.3.