Lingen, Architectenbureau van der

Het bureau was een voortzetting van aannemings- en architectenbureau J. en D. Eilmann. H.A. Eilmann ( 1806-1890) was aannemer-timmerman te Zaandam. Hij was geboren in Menslage in de toenmalige staat Hannover en emigreerde in 1835 naar Zaandam. Op 1 januari 1872 droeg hij zijn timmermans-affaire over aan zijn zoons Johan Herman Eilmann (1840-1916) en Herman Diderich Eilmann (1843-1883), die als aannemers-architecten de zaak verder voortzetten onder de naam Johan en Diderich Eilmann. Na een tiental jaren traden Johannes Westenberg (1869-1930) en Jacob Coenraad (1886–1945) als mede-eigenaar tot de firma toe.

In de jaren '30 kwam Lambertus Gerhardus Westenberg (1903) in de directie. Hij verkocht het architectenbureau in 1938 en in 1944 het aannemingsbedrijf aan Dirk van der Lingen (1904-1960), die reeds jarenlang aan het bedrijf was verbonden. De zaak werd nu gesplitst in het timmer- en metselbedrijf v/h J. en D. Eilmann, Vinkenstraat 32 en het architectenbureau v/h J. en D. Eilmann, Nicolaasstraat l.

Na het overlijden van Dirk van der Lingen in 1960 werd het aannemingsbedrijf door zijn weduwe voortgezet en het architectenbureau door zijn zoon ir. Willem K. van der Lingen (1931), beide kantoor houdende aan de Provincialeweg 74. In 1974 hield dit meer dan een eeuw oude aannemingsbedrijf op te bestaan, toen ir. van der Lingen een functie aanvaardde bij het Departement van Volksgezondheid en Milieuhygiene.

Door het ontbreken van voldoende archivalia zijn de aard en de omvang van de werkzaamheden voor 1900 moeilijk na te gaan. Deze zullen zich tot kleinere bouwwerken beperkt hebben, omdat de industriële activiteiten in Zaandam in deze periode achterbleven bij die in Wormerveer en Wormer. Vóór 1900 werden onder meer ontworpen:

In de periode 1900- 1918 kwam ook in Zaandam de industriële ontwikkeling op gang, terwijl het centrum van Zaandam een verjonging onderging.

In het centrum van Zaandam, langs de Westzijde, de Stationsstraat, de Gedempte Gracht en de Czarinastraat werden naar hun ontwerp verschillende woonhuizen voor fabrikanten, winkels en horeca-bedrijven gebouwd, zoals:

Tussen de beide wereldoorlogen ontwierp het bureau als vaste architect fabrieken en kantoren voor vele bedrijven, zowel in de Zaanstreek als daar buiten. Genoemd kunnen worden:

Na de verhuizing van de Bruynzeelfabrieken van Rotterdam naar Zaandam in 1921 werden door de firma Eilmann successievelijk alle bedrijfsgebouwen op de terreinen aan de Pieter Ghijsenlaan gerealiseerd, zoals de deurenfabriek, de schaverij, de vloerenfabriek, enzovoort. In Hamburg werd voor de firma Bruynzeel de Donar-deurenfabriek gebouwd.

Naast deze industriële gebouwen werden in de vooroorlogse periode in den lande een reeks winkels voor Simon de Wit gebouwd, verschillende landhuizen in Bergen en de gereformeerde kerk aan de Groene Jagerstraat te Westzaan gerealiseerd.

Na de Tweede Wereldoorlog werden de fabrieken van Pieter Schoen, Bruynzeel en Polak en Schwarz uitgebreid met nieuwe bedrijfsgebouwen, kantoren en laboratoria.