Odulphus-kerk, Sint
De Sint-Odulphuskerk is een rooms-katholieke kerk aan de Dorpsstraat in Assendelft. Het gebouw is een rijksmonument. De huidige kerk stamt uit 1888, maar de eerste Sint-Odulpuskerk dateert al uit 1410. De oude kerk is beroemd geworden door de schilderijen van het interieur uit 1649, gemaakt door Pieter Jansz. Saenredam. Tijdens de reformatie in 1582 kwam de kerk in handen van de protestanten. In de eeuwen daarna maakten de katholieken gebruik van een schuilkerkplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSchuilkerken
Toen de Hervorming in 1572 vaste voet in de Zaanstreek had gekregen, werd het aan de Katholieken verboden godsdienstoefeningen te houden. Voordien waren het juist de Protestanten geweest aan wie godsdienstvrijheid was ontzegd. Vóór en na 1572 zijn gelovigen niettemin in het geheim bijeen gekomen, op zolders van pakhuizen, in afgelegen woningen, boerderijen enzovoort. De niet direct als zodanig herkenbare. In de Franse tijdplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigFranse tijd
De Franse tijd in Nederland duurde van 1795 tot 1813 en was een periode van grote veranderingen. Nederland werd bezet door Franse troepen onder leiding van Napoleon Bonaparte, wat leidde tot economische en politieke veranderingen. De Zaanstreek werd hard getroffen door de Franse bezetting, vooral door het werden alle godsdiensten gelijk gesteld en kwam er een einde aan het fenomeen schuilkerken.
In 1835 kon men een nieuwe kerk bouwen met financiële steun van de overheid dankzij de Waterstaatkerk-regeling. Deze nieuwe Sint-Odulphuskerk was een eenvoudige zaalkerk met een klokketorentje, gebouwd in neo-classistische stijl. Dit gebouw bleek echter al na enkele decennia te klein en bouwvallig, waardoor in 1883 werd besloten een nieuwe kerk te bouwen.
Architect was Adrianus Bleijs, ontwerper van een aantal Rooms-Katholieke kerken in Nederland. Het ontwerp was een driebeukige kruiskerk in neo-romaanse stijl, met een grote klokkentoren met naaldspits op de noordoostelijke hoek. De kerk kreeg een uurwerk ontworpen door F. Driessen, uurwerkmaker te Leiden. De kerk werd voorzien van schilderijen van de hand van Jan Bleijs, die de kruisweg voorstellen.
Het gebedshuis is vernoemd naarSint Odulphusplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSint Odulphus
Naam van r.k. parochie en kerk in Assendelft, zie Rooms-katholieken.
Odolf of Odulphus was in de 9e eeuw in Oirschot geboren en werkte aanvankelijk als pastoor aldaar, maar zette zich later in ter bekering van de nog 'heidense' (Germaanse) Friezen. Omstreeks 836 stichtte hij bij Stavoren een kapittel, dat tot bloei kwam en in de 14e eeuw nog de naam Sint-Olofklooster droeg. Over zijn leven is feitelijk weinig bekend. Een legende wil dat de klokken van het door Odulphus gestichte …, een 9e-eeuwse priester die een belangrijke rol speelde in de kerstening van Friesland. Mogelijk is Odulphus ook schutspatroon van Wormer geweest.
Tijdens de tweede wereldoorlog was de st. Odulphus-parochie betrokken bij het parochieverzet. Spilfiguren waren pastoor Johannes Vermeulenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigVermeulen, Joannus Maria
Leiden 1883 - Heemstede 1970
Pastoor van de St. Odulphus-parochie in Assendelft, sedert 1966 ereburger van deze voormalige gemeente en in 1958 geridderd in de Orde van Oranje Nassau. Achter de St. Odulphuskerk werd een straat naar hem vernoemd.
Pastoor Vermeulen kwam in 1935 naar Assendelft en zou daar tot zijn emeritaat in 1962 blijven. Hij speelde een centrale rol in het dorpsleven. Op 25 september 1947 was het 12,5 jaar geleden dat pastoor Vermeulen door de Dek… (1883-1970) en kapelaan Warmerdam. Zij hielden zich bezig met de organisatie rondom onderduikers. Warmerdam werd in 1944 gearresteerd bij de pastorie.
Schilderijen
Op last van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed werd in 1913 de restauratie van de kruiswegschilderijen in de Odulphuskerk stilgelegd. Het restauratiewerk in het rijksmonument, waarvoor geen vergunning was verleend, werd uitgevoerd door de gebroeders Graas, twee amateurschilders uit Wormerveer. De Rijksdienst maakte bezwaar omdat de schilders geen restaurateurs waren, bovendien hadden zij niet eerst onderzoek gedaan naar het oorspronkelijke werk en ontbrak een plan van aanpak. ‘Dit is geen restaureren, maar overschilderen,’ aldus een woordvoerder van de Rijksdienst in Dagblad Zaanstreek.
Pastoors
Enkele pastoors waren:
G.H Schlüter (1837-1909) A.W. Ahout, A J. Clarijs (1863-1913), L. v. d. Berg (1868- 1918), J.M.A. Bots. (1868-1925), Van Blaricum, J. Nagel, J.M. Vermeulen (1883-1970)
- Monumenten spreken over Het monument bij de Odulphus kerk
- Monumentenregister: Beschrijving Oldulphuskerk