Omstreeks 1900 had Zaandam:
8 openbare lagere scholen met iets meer dan 1700 leerlingen.
3 gesubsidieerde scholen, de Winter- avond- en Herhalingsschool, de Volkszangschool en een cursus Engelse taal, met totaal ongeveer 260 leerlingen,
5 niet-gesubsidieerde, bijzondere scholen:
2 katholieke scholen, respectievelijk voor jongens en meisjes met ongeveer 280 leerlingen,
2 christelijke scholen met ongeveer 430 leerlingen en
1 neutraal-bijzondere school met 67 leerlingen.
Wormerveer telde:
4 openbare lagere scholen met totaal 674 leerlingen.
Eén van deze scholen had een uitgebreid Mulo-leerprogramma,
1 katholieke lagere school met 104 en
1 christelijk nationale school met 80 leerlingen.
1 Herhalingsschool met 26 leerlingen.
Gymnastiekonderwijs werd in de avonduren gegeven aan 18 leerlingen.
Hetzelfde gebeurde met het Tekenonderwijs aan 31 leerlingen.
West-Knollendam had één openbare lagere school met 43 leerlingen.
Koog aan de Zaan had 2 openbare lagere scholen met 731 leerlingen.
Zaandijk had eveneens 2 openbare lagere scholen met 493 en een bijzondere school met 75 leerlingen.
In Assendelft waren in 1897 een openbare lagere school en een bijzondere Rooms Katholieke meisjesschool. Beide scholen hadden tezamen 351 leerlingen.