Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisie Vorige revisie
Volgende revisie
Vorige revisie
czaar [2017/01/08 18:56]
zaanlander
czaar [2020/09/07 12:08] (huidige)
Regel 1: Regel 1:
 ==== Czaar Peter de Grote ==== ==== Czaar Peter de Grote ====
  
-Czaar Peter, Peter I Aleksejevitsj de Grote (1672-1725) {{https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Zaandam_peter_de_grote.jpg?300 |}}Czaar sedert 1682 en 'alrussisch keizer` vanaf 1721 uit het Huis Romanov, die in 1697 een week in de Zaanstreek verbleef en nadien de streek enige malen kort bezocht. Rond verblijf en bezoeken, waarvan het belang altijd zwaar is overschat, hebben zich de nodige legendes gevormd. Het [[Czaar2]] aan het Krimp, het standbeeld op de [[Dam]] en de straatnamen in de [[Russische]] herinneren aan zijn bezoek. +Czaar Peter, Peter I Aleksejevitsj de Grote (1672-1725) {{https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/51/Zaandam_peter_de_grote.jpg?300 |}}Czaar sedert 1682 en 'alrussisch keizer` vanaf 1721 uit het Huis Romanov, die in 1697 een week in de Zaanstreek verbleef en nadien de streek enige malen kort bezocht. Rond verblijf en bezoeken, waarvan het belang altijd zwaar is overschat, hebben zich de nodige legendes gevormd. Het [[Czaar2]] aan het Krimp, het [[czaar_peter_beeld|standbeeld]] op de [[Dam]] en de straatnamen in de [[russische_buurt]] herinneren aan zijn bezoek. 
  
 De werkelijke regering van Czaar Peter begon in 1694, met de dood van zijn moeder. In 1697 vertrok hij met een groot reisgezelschap incognito naar West-Europa om daar diplomatieke contacten te leggen en zich van de modernste scheepsbouwtechnieken op de hoogte te stellen. In dat licht is het niet onlogisch dat hij ook naar de Zaanstreek, scheepsbouwgebied bij uitstek, kwam. Dat bezoek heeft verscheidene schrijvers geïnspireerd.  De werkelijke regering van Czaar Peter begon in 1694, met de dood van zijn moeder. In 1697 vertrok hij met een groot reisgezelschap incognito naar West-Europa om daar diplomatieke contacten te leggen en zich van de modernste scheepsbouwtechnieken op de hoogte te stellen. In dat licht is het niet onlogisch dat hij ook naar de Zaanstreek, scheepsbouwgebied bij uitstek, kwam. Dat bezoek heeft verscheidene schrijvers geïnspireerd. 
  
-Onduidelijk is wat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en wat aan de fantasie van deze schrijvers is ontsproten. Verhandelingen over het bezoek werden geschreven door [[honig2|Jacob Honig Jansz Jr]] in Geschiedenis der Zaanlanden en Jacob Jacobus Scheltema in Peter de Groote, keizer van Rusland in Holland en te Zaandam in 1697 en 1717. De indruk bestaat dat met name laatstgenoemde een deel van zijn verhaal heeft gefantaseerd. Zeker is dat een groot deel van zijn omvangrijke werk is gebaseerd op de overlevering, dus niet op geschreven bronnen of ooggetuige-verslagen. +Onduidelijk is wat daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en wat aan de fantasie van deze schrijvers is ontsproten. Verhandelingen over het bezoek werden geschreven door [[honig_jacob_janszoon_jr|Jacob Honig Jansz Jr]] in Geschiedenis der Zaanlanden en Jacob Jacobus Scheltema in Peter de Groote, keizer van Rusland in Holland en te Zaandam in 1697 en 1717. De indruk bestaat dat met name laatstgenoemde een deel van zijn verhaal heeft gefantaseerd. Zeker is dat een groot deel van zijn omvangrijke werk is gebaseerd op de overlevering, dus niet op geschreven bronnen of ooggetuige-verslagen. 
  
 Het meest betrouwbaar lijken twee schriftelijke ooggetuige-verslagen, dat van lakenkoopman en vroedschapslid te Westzaan, Jan Cornelisz Noomen en dat van Luthers predikant [[Petri|ds Georgius Henricus Petri]], die zijn doopboek lardeerde met opmerkingen over het bezoek. Noomen heeft overigens later zijn betrouwbaarheid dubieus gemaakt, door een afbeelding te laten maken van een bezoek van de Czaar aan zijn winkel. Russische historici zijn het er over eens dat de afgebeelde persoon volstrekt niet lijkt op Peter I. Het meest betrouwbaar lijken twee schriftelijke ooggetuige-verslagen, dat van lakenkoopman en vroedschapslid te Westzaan, Jan Cornelisz Noomen en dat van Luthers predikant [[Petri|ds Georgius Henricus Petri]], die zijn doopboek lardeerde met opmerkingen over het bezoek. Noomen heeft overigens later zijn betrouwbaarheid dubieus gemaakt, door een afbeelding te laten maken van een bezoek van de Czaar aan zijn winkel. Russische historici zijn het er over eens dat de afgebeelde persoon volstrekt niet lijkt op Peter I.
Regel 18: Regel 18:
  
 De West-Europese reizen van Peter de Grote werden in de eerste plaats ingegeven door zijn niet te stuiten nieuwsgierigheid. Daarnaast diende hij ook het belang van zijn land. De andere grote Oostzee-mogendheid, aartsvijand Zweden, was ter zee aanmerkelijk machtiger dan Rusland. Czaar Peter dacht evenwel de Zweden te kunnen overwinnen als zijn land maar voldoende schepen, vakkennis en vaardigheid zou bezitten. Hij slaagde wonderwel in zijn opzet. Met veel geld lokte hij Hollandse en Engelse vaklieden naar Rusland. Rusland kon een moderne en sterke vloot opbouwen; vanaf 1703 werd niet meer van de Zweden verloren. In 1721 kwam er met de vrede van Nystand een einde aan de Zweeds-Russische oorlog, de bepalingen van de vredesovereenkomst waren voor de Russen zeer gunstig.     De West-Europese reizen van Peter de Grote werden in de eerste plaats ingegeven door zijn niet te stuiten nieuwsgierigheid. Daarnaast diende hij ook het belang van zijn land. De andere grote Oostzee-mogendheid, aartsvijand Zweden, was ter zee aanmerkelijk machtiger dan Rusland. Czaar Peter dacht evenwel de Zweden te kunnen overwinnen als zijn land maar voldoende schepen, vakkennis en vaardigheid zou bezitten. Hij slaagde wonderwel in zijn opzet. Met veel geld lokte hij Hollandse en Engelse vaklieden naar Rusland. Rusland kon een moderne en sterke vloot opbouwen; vanaf 1703 werd niet meer van de Zweden verloren. In 1721 kwam er met de vrede van Nystand een einde aan de Zweeds-Russische oorlog, de bepalingen van de vredesovereenkomst waren voor de Russen zeer gunstig.    
 +
 +Rond de aanwezigheid van Czaar Peter in Zaandam componeerde de Italiaan Gaetano Donizetti een komische opera met als titel [[il_borgomastro_di_saardam|Il borgomastro di Saardam]] die in 1973 in De Speeldoos van Zaandam na veel speurwerk van dirigent Jan Schaap werd uitgevoerd. 
  
 Ger Jan Onrust     Ger Jan Onrust    
  
 Literatuur: J.J. Zonjee, Het huisje van Czaar Peter in Zaandam, Zaandam, 1982.  Literatuur: J.J. Zonjee, Het huisje van Czaar Peter in Zaandam, Zaandam, 1982. 
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/attic/czaar.1483898218.txt.gz
  • Laatst gewijzigd: 2020/09/06 17:24
  • (Externe bewerking)