Dit is een oude revisie van het document!
Elias, Jhr. mr. dr. Carl Adolph
Amsterdam, 27 december 1869 - Apeldoorn, 21 januari 1955
Jhr. mr. dr. Carl Adolph Elias, burgemeester te Zaandam van 1902 tot 1914. Daarvoor was hij werkzaam op het Amsterdamse stadhuis en werd burgemeester in Monster en vanaf 1897 te Harderwijk in welk kanton waar hij tevens de functie van tot kantonrechter-plaatsvervanger bekleedde. Voorts was hij examinator bij examens van gemeenteambtenaren voor de onderwerpen staatsrecht, wetten, besluiten en burgerlijke stand en lid van lid van het college van regenten over het huis van bewaring te Harderwijk. Bij de NV Koelit, voorheen Brommer en Compagnie, te Amsterdam, vervulde hij in 1898 de rol van commissaris. De vennootschap dreef een handel in huiden, vellen en leder, zomede het fabriceren van leder en aanverwante artikelen. Ook bij de Centrale Bank voor Landbouw en Nijverheid te Amsterdam vervulde hij een commissariaat. In 1901 was Elias kandidaat-gestelde voor Provinciale Staten.
In 1902 volgde de aanstelling als burgemeester van Zaandam. De liberaal Elias moest zijn ambt in een roerige periode uitoefenen en had het niet gemakkelijk met de snel toenemende invloed van socialisten in de gemeenteraad en met tegenspelers als Maup Mendels en vooral Jan Duijs.
Elias was niet welgesteld en had een gezin ter grootte van zes kinderen te onderhouden; het karige burgemeestersloon van f 3000 was daarvoor niet toereikend, daarom was hij tevens als advocaat werkzaam, óók in Zaandam. In de raad en het socialistische blad De Voorpost agiteerde Duijs hier fel tegen. Ofschoon Duijs eenmaal door Elias wegens laster voor de rechter werd gedaagd en in 1913 tot een boete van f 25 werd veroordeeld, werd het prestige van Elias behoorlijk aangetast.
Tot de officiële genodigden bij de feesten ter herdenking van het 200-jarig bestaan van de stad St. Petersburg op 29 mei 1903 behoren Jhr. Mr. C. A. Elias en wethouder Pieter Latenstein. Beide heren bedankten voor de uitnodiging. Wél waren zij aanwezig bij de feestelijke opening van de Wilhelminasluis op 26 oktober 1903.
Jhr. mr. dr. Carl Adolph Elias was op 28 april 1908 gastheer tijdens een bezoek van de koninklijke familie aan Zaandam.
Het jaar 1911 begon vrolijk met de oprichting van een ere-comité vol hoogwaardigheidsbekleders om de feestelijkheden rond het honderdjarig bestaan van Zaandam in 1912 te organiseren. Ere-voorzitter Elias rekende op de steun van de werkzame, energieke Zaanse burgerij.
Later dat jaar, op 24 mei 1911 trok Elias met zijn zoon jhr. Jan Maurits Elias als particulier secretaris en wethouder Pieter Latenstein naar Rusland om Czaar Nicolaas II te danken voor het standbeeld dat hij Zaandam had geschonken en waarvan de onthulling nog plaats moest vinden op 1 juni 1911.
Vals paspoort
Enkele dagen na de onthulling van het standbeeld wist Dagblad Het Volk op aangeven van het socialistische blad De Voorpost op 6 juni 1911 met als aanhef Burgemeester-schriftvervalscherte melden dat Elias over een vals opgemaakt buitenlands paspoort beschikte voor zijn zoon. Het leidde tot openbare en besloten zittingen in de gemeenteraad, uitgebreide krantenartikelen, schriftelijke vragen in de Tweede Kamer en tenslotte tot een rechtszaak op 9 september 1912 die werd voortgezet op 16 september 1912.
Elias werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van een maand; in hoger beroep werd dit vonnis op 13 november 1912 teruggebracht tot vijf dagen en eind november 1912 tot in één dag, waarna op 21 april 1913 de definitieve uitspraak volgde waarin het arrest werd vernietigd en de requirant ontslagen van alle rechtsvervolging.
Het prestige van Elias, door Duijs toch al zo ondermijnd, werd door deze affaire evenwel nog verder aangetast. Twee maanden later kreeg de SDAP de meerderheid in de raad van Zaandam; Elias vroeg per 1 januari 1914 ontslag als burgemeester aan. Hij verklaarde, dat er geen bijzondere redenen zijn, die hem tot de ontslagaanvrage noopten. Hoewel de huidige richting van de raad niet de zijne is, was gebrek aan samenwerking niet de reden van zijn heengaan. Jhr. Elias' lust om zich geheel aan de rechtspraak te wijden en vooral aan de administratieve rechtsregeling heeft de doorslag gegeven.
Na hem werd Kornelis ter Laan benoemd tot burgemeester van Zaandam, als eerste socialistische burgemeester van Nederland.
Enige jaren later vestigde mr. Elias zich te Apeldoorn, waar hij de advocatenpraktijk weer opnam. Hij werd tevens tot nestor van de advocaten bij de Zutphensche rechtbank benoemd.
Aan het blad Zonneschijn, weekblad voor het verzekeringswezen leverde Jhr. Mr. C. A. Elias de bijdrage 'Staatsbemoeiing' in 1899.
Onder toepassing van de Wet Zuivering Nederlandse Ridderorden werd het lidmaatschap van de Orde van Oranje Nassau van jhr. mr. C. A. Elias hem ontnomen in 1950.