Oliebedrijf te Zaan- dam. opgericht in 1899 door Jan van Heynin- gen in de percelen Westzijde 328 t/m 342. Het bedrijf ontwikkelde zich voorspoedig. Omstreeks 1910 werd een fabriek van vier verdiepingen gebouwd. die in 1924 werd uit- gebreid; machinefabriek PM. Duyvis plaatste toen een lift. Eigen produkten van het bedrijf waren onder meer spenenvet voor het melken van koeien. remvloeistof (aangezien daarbij alcohol werd verwerkt, was er regelmatig douanecontrole in de fabriek), poetsolie en een zeer goede kwaliteit tweetact-olie. ook voor race-moto- ren. Orion importeerde voorts olien en vetten uit Amerika. die hier in kleinverpakking - soms na menging - onder eigen merknaam werden verkocht. Het bedrijf kreeg met name grote landelijke bekendheid door de kleinver- pakte produkten. zoals rijwielolie. naaima- chine-olie, vaseline, consistentvet, et cetera. Belangrijke handelsprodukten waren carbid (ten behoeve van het autogeen lassen en aan- vankelijk en in de oorlog voor verlichtings- doeleinden) en sommige synthetische lakver- ven, die onder eigen label werden verkocht. Omstreeks 1942 werd het bedrijf door Jan van Heyningen, die geen opvolger had, over- gedragen aan DH. Reijnders te Hilversum, die de bedrijfsactiviteiten na de Tweede We- reldoorlog uitbreidde met benzine-verkoop en daarvoor op het platteland diverse ver- kooppunten kreeg. De naam werd toen ver- anderd in Orion Aardolieprodukten Onderne- ming nv. In de Westzijde werd een garage voor tankauto's bij gebouwd met een boven- woning, en het kantoor werd uitgebreid. Aangezien ook Reijnders geen opvolger had werd het bedrijf in 1968 overgenomen door Burmah Trading Nederland nv te Voorburg, die streefde naar integratie met haar bekende merk “Castrol`. Daar lijkt evenwel niet veel van terecht gekomen', het merk Orion voor deze produktenrange is van de markt verdwe- nen. De loods achter Westzijde 326 werd verkocht aan de aangrenzende Drankenhandel Kaptein en in 1971 verwierf BJ. Baerveldt het hoofdcomplex Westzijde 328 t/m 342. Hij bouwde aan de Zaan het houten gebouw waarin zich later het restaurant “Sans Pareil` vestigde, bar en keuken van dit restaurant be- vinden zich in de voormalige machinekamer van Orion. In 1978 werd het complex aangekocht door Reinder Kakes, Cornelis (Cor) en Co. Het fabrieksgebouw maakte plaats voor een kantoor, dat in 1981 werd betrokken. De in hardsteen uitgebeitel- de ster Orion en een permanente expositie van Orion-produkten en reclame-materiaal houden de herinnering aan dit eens roem- ruchte Zaanse merk in ere. G. Pos Ra] W. van Velzen