Dit is een oude revisie van het document!
Zaandijker kerk
De Zaandijker kerk is een gerestaureerd kerkgebouw dat in 2012 de monumentenstatus op initiatief van de Vereniging Zaas Erfgoed, die het van de sloop wilde redden. Het gebouw verkeerde in deplorabele toestand toen Stadsherstel Zaanstreek het verwierf in 2013. bureau Greven werd aangetrokken voor het restauratieplan en Nunc architecten uit Zaandam kreeg opdracht om een plan te ontwikkelen voor het inbouwen van woningen in de kerk. In 2014 was het plan klaar en in de jaren 2016 en 2017 werd de restauratie uitgevoerd door Hooyschuur architecten en adviseurs uit Wormerveer.
large:XnRYyQFbIrEDe kerk biedt nu plaats aan 11 apartementen met elk een oppervlakte van 50 m2.
Organisatie De Heeren van Zorg is de huurder en verzorgt woonruimte voor mensen met een autistische beperking. Het uurwerk in de kerktoren is gerestaureerd door de Stichting tot behoud van het Torenuurwerk.
Geschiedenis
Na het ontstaan van Zaandijk in 1494 ontstond een buurtje dat de “Vijf Broers” werd genoemd. Voor de Spaanse tijd telde men negentien huizen, maar die werden door de oorlogshandelingen geheel verwoes. In 1613 telde men vijftig huizen en in 1741-1742 telde men 257 huizen. In 1626 werd een voetpad, het latere Guispad, aangelegd, zodat men in Westzaan naar de kerk kon gaan.
In 1638 werd door Ds. Jacobus Borstius in Zaandijk een kerk in een houten stolp gesticht. Op dezelfde plaats werd in 1641-1642 een stenen kerk gebouwd, oost-west gericht met in het westen een houten toren. In 1686 werd al een nieuwe toren gebouwd en twintig jaar later werd de kerk aan de noordzijde uitgebreid met aan de oostzijde een portaal.
De kerk kreeg in 1827 een nieuwe toren.
In 1878 ging de kerk en de consistorie door een grote brand verloren. Na de brand werd besloten om de kerk op de bestaande fundering te herbouwen. Door een bijdrage van duizend gulden, dat zou tegenwoordig zo'n €10.0001) zijn, kreeg de gemeente Zaandijk het recht om in de toren een klok en een uurwerk te plaatsen en in eigendom te hebben. Op 19 september 1878 werd de herbouw van de consistorie aan fa. Vredenduin & Co te Zaandijk voor fl 3.090,00 gegund. De consistorie kwam in januari 1879 gereed. De aanbesteding van het kerkgebouw vond op 19 oktober 1878 plaats. Er waren 12 inschrijvers. De hoogste inschrijving was fl. 38.950,00 en de laagste inschrijving was fl. 26.900,00. Het werk werd voor een bedrag van fl. 26.950,00 opgedragen aan fa. D. Verlaan & Co uit Zaandam. Aan opbrengsten waren: verzekeringsgelden fl. 35.088,75, verkoop van staande gebleven muren fl. 910,00 en gevonden koper fl. 90,00. Op 20 maart1879 werd de eerste steen voor de nieuwe kerk gelegd. Op 1 augustus 1879 werd de spits op de toren geplaatst. De kerk werd op 25 januari 1880 ingewijd. Het orgel werd op zondag 29 februari 1880 ingewijd. Het nieuwe kerkgebouw heeft al vrij snel na de ingebruikname onderhoud nodig gehad. In 1888 is het voegwerk in de toren en in de voor- en noordgevel vervangen, zijn de ezelsruggen door hardsteen vervangen en is de bovenkant van de werstermuur met zink bedekt. In 1908 is de toren wederom hersteld. Omstreeks 1930 is de zuid- en westgevel gepleisterd.