(Zaandam 20 augustus 1877- Zaandam 13 juli 1937)

Organist, publicist, componist.

Jan Zwart ontving zijn opleiding bij H. van Eyk, Gerard Bartus van Krieken en Hendrik de Vries. Hij was korte tijd organist in Rotterdam en Capelle aan de IJssel. Vanaf 1898 tot aan zijn dood was hij cantor-organist bij de Hersteld Evangelische-Lutherse Gemeente in Amsterdam (Kloveniersburgwal). Op het beroemde Strümphler orgel in deze kerk gaf hij talloze orgelconcerten. Ook verzorgde hij door het gehele land orgelbespelingen op historische instrumenten waaronder zomeravondconcerten-serie op vrijdag in de Bullekerk).

Vanaf 1929 tot aan zijn dood gaf hij voor de NCRV-radio wekelijks anderhalf uur durende orgelbespelingen. Naast zijn uitgebreide concertpraktijk bleek hij ook een kundig pedagoog en orgelhistoricus. Bekende leerlingen waren onder anderen Feike Asma, Willem Mudde en Cor Kee. Als muziekhistoricus was Jan Zwart autodidact. Hij publiceerde een grote reeks van artikelen over de protestantse orgelkunst. Veel bijdragen verschenen in 'De Harp', 'Het Kerkorgel', 'De Standaard' en 'De Reformatie'.

Vanaf 1918 gaf hij jarenlang voor eigen rekening het 'Organistenblad' uit, later omgedoopt tot 'Het Orgelistenblad'. Nog steeds belangwekkend is zijn historisch onderzoek naar de Nederlandse componist Jan Pieterszoon Sweelinck (Orgelistenblad april-mei 1926). In 1933 verscheen van zijn hand een monografie over het orgel in de Grote Kerk te Maassluis: 'Van een deftig orgel'.

Als componist werd hij voornamelijk bekend door zijn bewerkingen van psalmen en geestelijke liederen. De meeste composities verschenen via zijn eigen uitgeverij 'Nederlandse Orgelmuziek'. Ook werden daar werken van andere Nederlandse componisten uitgegeven. Van zijn dertien kinderen traden enkele zonen in hun vader's voetspoor: Dirk (Jansz) Zwart was organist in Zaandam, Delft (Nieuwe Kerk) en Rotterdam. Piet Zwart was organist te Coevorden, Uithuizen en Kampen (Gereformeerde Kerk).

Willem Hendrik Zwart was organist in Coevorden en in de Bovenkerk van Kampen, en Jaap Zwart was organist in Zaandam en Amersfoort. Inmiddels zijn ook enige kleinkinderen, waaronder Everhard Zwart (1958), Dirk Zwart (1962), Boudewijn Zwart (1962), Jan Quintus Zwart en Jaap Zwart jr. aan een organisten-loopbaan begonnen.