Naam, in de volksmond, van een buurtje te Zaandijk, westelijk, dus gerekend vanaf de de Lagedijk achter de Nederlands Hervormde kerk. Het buurtje was dicht bezet met houten arbeiderswoninkjes en een enkele stolpboerderij. Als een klein eilandenrijk, doorsneden door smalle sloten. De buurtschap ontstond in 1709/1710, toen het land aan weerszijden van de toen gegraven Nieuwe Vaart werd verkaveld.

Vooroorlogse foto van Achter de Kerk te Zaandijk

Het eerste reglement voor het buurtje, een Padgemeenschap, dateert uit 1710. Pas in 1912 nam de gemeente Zaandijk de paden en de vaart van de bewoners over. De bewoners moesten daarvoor 1200 gulden toe betalen voor achterstallig onderhoud aan oevers en bruggen. In de bewoningsgeschiedenis van Zaandijk vervult Achter de Kerk een opmerkelijke, voornamelijk anekdotische rol. Het buurtje raakte in de jaren '30 in verval. Bij de gedachtevorming over het behoud van waardevolle Zaanse houtbouw is overwogen Achter de Kerk als locatie voor een reservaat te kiezen; de voorkeur is toen gegeven aan de als Zaanse Schans staande plaats.

Toen Zaanstad in de jaren '70 plannen beraamde voor sanering en nieuwbouw, diende zich een stichting aan die zich wilde beijveren voor historische bebouwing van deze plaats. Dankzij deze Stichting Domineestuin, genoemd naar een van de paden in de buurt, werd nadien een aantal Zaanse panden, deels in zelfwerkzaamheid, herbouwd. Het merendeel wijkt af van de oorspronkelijke aard van Achter de Kerk. Vroeger stonden er, de boerderijen buiten beschouwing gelaten, uitsluitend kleine arbeidershuisjes; de her- of nieuwgebouwde panden zijn meestal groter. Niettemin vormt de Domineestuin een bezienswaardige en waardevolle verzameling Zaanse houtbouw, als een door weinig toeristen bezochte pendant van de Zaanse Schans.