Systeem voor het transporteren van beeld- en geluidsignalen tussen een centraal punt en op het systeem aangesloten ontvangsttoestellen, ontstaan vanuit de behoefte om de ontvangstkwaliteit te verbeteren en tevens om het ontsierend stadsaanzicht door allerlei particuliere antennes te laten verdwijnen. Vanaf 1962 werden er in Nederland enkele experimentele kabe In etten aangelegd. Vanaf de jaren '70 op grote schaal toegepast.

De eerste pogingen om in Zaanstad tot een kabe In et te komen dateren van 1974 bij het uitkomen van een ambtelijk advies, waarin voor aanleg werd gepleit. In de daaropvolgende jaren werden nog enige voorbereidingen gepleegd, maar bestuurlijk gebeurde er weinig. In 1978 werd aan het op dat moment nieuwe college van b en w opnieuw gevraagd de zaak ter hand te nemen. Dit leidde tot het uitbrengen van een aanbevelingsnota, die in 1980 werd aangenomen. Aanleg en beheer van het kabelnet werden aan het Gemeentelijk Elektriciteitsbedrijf Zaandam (GEB) opgedragen. Deze nog uit de tijd van de aparte Zaanse gemeenten stammende diensttak werd daartoe uitgebreid met enige kabeltechnici. De directie kwam in handen van de leiding van het Gasbedrijf Zaanstreek-Waterland, die op dat moment al als directie van het GEB optrad.

De eerste spade voor de aanleg ging op 31 maart 1981 de grond in. Men wilde in drie jaar de hele gemeente bekabelen. Dit doel werd op 7 februari 1984 bereikt. Op dat moment waren 46.000 woningen aangesloten. Het op dat moment aanwezige kabelnet met toebehorende versterkerapparatuur en dergelijke vertegenwoordigde een waarde van ruim 35 miljoen gulden. De lange voorgeschiedenis veroorzaakte dat Zaanstad een van de laatste gemeenten van een dergelijke omvang was, die een kabelnetwerk verkreeg. Daardoor viel het tarief wat hoger uit (er was op dat moment een vrij hoge rentestand).

Daarnaast was de lintvormige bebouwing in de streek oorzaak van een duurdere aanleg. Een voordeel was echter dat de meest moderne aansluittechniek kon worden toegepast. De PTT-toren in Wormer diende vanaf de aanvang als ontvangstpunt van de radio- en televisiesignalen uit Nederland, Duitsland en België. Signalen van satellietzenders werden met schotels opgevangen op een daarvoor gebouwd ontvangststation achter het politiegebouw in Wormerveer. Aanvankelijk werden 8 televisie- en 16 radiostations doorgegeven voor een tarief van 15 gulden per maand.

Het dagblad De Typhoon begon in 1985 met een kabelkrant, waarop lokaal nieuws met advertenties werd afgewisseld. In de loop van de daaropvolgende jaren werden enkele minder rendabele gebieden aangesloten. Eind 1989 beschikten zo`n 54.000 woningen - circa 90 procent van het totaal - over een aansluiting. Het zenderpakket was op dat moment uitgebreid tot 15 televisie- en 24 radio-stations voor een tarief van f 15,75 per maand. Daarnaast was een lokale omroep ontstaan en werd de mogelijkheid tot abonnee-televisie geboden. In totaal werd 1820 kilometer kabel gelegd en werden 2210 versterkerkasten gebouwd. De hierdoor ontstane infrastructuur bood ook voor de toekomst mogelijkheden voor tweerichtingsverkeer zoals bijvoorbeeld een bejaardenalarmeringssysteem, diverse vormen van pay-tv en teleshopping.

Kabeltelevisie Zaanstad (KTZ) was een besloten vennootschap. Hierdoor was het mogelijk voor de grote investeringen een beroep op de toenmalige WIR (Wet Investerings Regeling) te doen. De gemeente Zaanstad en de Zaanse woningbouwverenigingen hadden zitting in de Raad van commissarissen van KTZ. De Zaanse gemeenten Oostzaan, Wormer en Jisp vielen niet onder de KTZ. Oostzaan is sinds 1983 aangesloten op het net van Kabel Televisie Amsterdam (opgericht in 1977) met 29-radio en 20 televisiestations. Per 1 januari 1990 waren er in Oostzaan 2477 aansluitingen. Wormer (inclusief Oostknollendam) kreeg in 1982 een eigen Dienst Kabeltelevisie. In datzelfde jaar werd het net aangelegd.

In 1990 had Wormer 14 televisie- en 23 radiostations. Er waren 3956 aansluitingen (waarvan 203 met een beperkt pakket van alleen de Nederlandse en de Belgische zenders en De Typhoon-kabelkrant). Het net in Wormer is gekoppeld aan het net van Zaanstad. Jisp was toentertijd nog niet aangesloten op het kabelnetwerk.

J.A.S. de Reus.