Rond 2007, zo'n tien jaar na oplevering van de huizen op het Zaaneiland in Zaandam nemen bewoners het initiatief om elkaar beter te leren kennen, zij stellen hun huizen open voor beeldende kunst en muziek. Dat blijkt een schot in de roos, het initiatief trekt veel bezoekers, niet alleen uit de Zaanstreek maar ook daarbuiten.

Initiatiefnemer Louis Groen, de eerste voorzitter, ambieerde om naast tijdelijke expositie van kunst in de woningen, ook permanente kunstwerken op het Eiland te realiseren. Daarvan getuigen de Woordenflat uit 2009, de Dolers op het plein ervoor uit 2013, de opvoering van de videomapping op de Hogerwal in 2011 en de muurschildering van Olivier Rijcken uit 2007, inmiddels naar Poelenburg verplaatst.

Daarnaast zijn de activiteiten van KunstEiland verbreed met openingsmanifestaties, architectuurdebatten, rondleidingen (Babel en Monet), ontbijt op de fietsbrug en een afsluitende, gezamenlijke maaltijd.