Voormalig zwembad met ligweiden, in de volksmond ook wel het Wormerbad, Wormergat of Wormerplas genoemd, gelegen in de zuidoosthoek van de Wijde Wormer, op de plek waar tijdens de overstroming van 1825 een 'wiel' was ontstaan. Het water in dit diepe meertje bleef door de aanwezigheid van enkele wellen van goede kwaliteit, hoewel er aanvankelijk door enige er op lozende boerderijen verontreiniging optrad.

Tuinder exploiteert natuurbad

Wie in de zomer van 1950 via de Julianabrug te Zaandijk of bij boer Uitentuis aan het Kalf de Wijdewormer ingaat, ontwaart bij mooi zomerweer in die polder vele auto's aan de kant van de weg geparkeerd. Ze staan daar onder de bomen bij een huis, Zuiderweg 68, dat de zeer suggestieve naam draagt „Onvermoeid vooruit“.

Op het erf aan de slootkant staat een bord met teerletters beschilderd:

„Halt. Hier is het Wijdewormers Natuurbad. Met speeltuin. Entré 25 c. Kinderen 20 c. met of zonder fiets, zandbak, en Pierebad aanwezig, enz. M. Prins.”

Een primitief bord en zeker niet zo suggestief als die naam op dat huis. Dit is de entree tot het natuurbad in de Wijdewormer, waar op warme dagen soms duizend mensen verkoeling en verstrooiing zochten. Achter de woning strekken zich de tuinderij en boomgaard uit. Onder de bomen zijn lange rekken geplaatst voor de rijwielen. Een smal pad, aan de ene kant de tuinderij en aan de andere kant een sloot die enige honderden meters verder naar de plas voert, een heldere frisse waterpartij van ongeveer drie morgen oppervlakte, waarin door de aanwezigheid van zeven en twintig wellen steeds vers water stroomt.

Op het moment dat de ringdijk van de Wijdewormer rond 1825 doorbrak, liep de drooggelegde polder geheel onder water. Bij het opnieuw droogmalen bleef een gedeelte water onder 't Kalf bestaan, door de jaren heen een vruchtbaar domein voor vissers. Een meertje binnen een polderdijk, omzoomd door een rietkraag, een heerlijk, rustig oord. Dit meertje behoorde toe een tuindersbedrijf, dat door de jaren heen werd verhuurd. In 1935 vestigde de oud-Purmerender Maarten Prins zich op dit bedrijf, dat aan verwaarlozing onderhevig was. De stekels stonden een halve meter hoog.

Toen al zag de nieuwe huurder in de Wormerplas mogelijkheden voor de toekomst: een natuurbad. Prins kocht het 'Wormergat' met bijbehorend terrein voor f 9000 met als doel er een natuurbad te ontwikkelen. Hoewel materialenschaarste nog tot beperkte uitvoering van plannen leidde, trachtte de inwoner van Wijdewormer het Wormergat om te toveren tot een ontspanningsoord.

Prins maakte in 1948 een beschoeiing, een tegelpad, een looppier en plaatste, met subsidie van de gemeente Wijdewormer, enige kleedhokjes op het terrein. Maar de bezoekers wilden méér. Ook ouders met kinderen kwamen naar dit natuurbad en dus werden er ras speeltuinwerktuigen voor de jeugd geplaatst. Het natuurlijke karakter bleef echter behouden en men kan er in 1950 aan de zoom van de plas zonnebaden achter het wuivende riet. Er zijn ook een keet en een consumptietent geplaatst, ook al geen luxueuze bouwwerken, maar uiterst eenvoudig en netjes. Voorts is er een bord met deze waarschuwing:

Wie wat vernielt of aan de bloemen plukt gaat de brug over en komt er niet meer in.

Met een dergelijk opschrift is de hele gemoedelijkheid van de heer Prins getypeerd.

Op 12 juli 1952 waren vele Zaankanters, Purmerenders en bewoners van Uitgeest naar het Wormerbad getogen om daar deel te nemen aan het Waarheid-Tuinfeest, door het district Zaanstreek in het kader van de voorbereiding van het grote Waarheid-Zomerfeest georganiseerd. De foto laat zien hoe ook de jeugd zich op dit gezellige familiefeest uitstekend heeft geamuseerd.

De burgemeesters van Zaandam, Wormerveer, Zaandijk en Koog aan de Zaan zijn ondertussen met burgemeester De Groot van Wijdewormer een kijkje gaan nemen in het natuurbad. De laatste jaren had de Wormerplas zich als hét natuurbad voor de Zaanstreek ontwikkeld. Honderden Zaankanters komen er op warme dagen heen om zich te verpozen. Burgemeester Thomassen van Zaandam heeft daarna mede namens zijn ambtsgenoten bericht, dat de Zaangemeenten in principe bereid zijn gezamenlijk dertig a veertigduizend gulden te fourneren voor verbetering van het natuurbad, mits de garantie kon worden gegeven voor een uitstekende exploitatie. De geïnteresseerde Zaangemeenten zouden dan een stichting willen financieren, die de exploitatie ter hand kan nemen. Maar Maarten Prins heeft zelf ook nog grootse plannen. Vooralsnog wachten we maar af, wat het worden zal, maar dat de Wormerplas, daar midden in die polder een natuurbad bij uitstek wordt, dat is zeker.

Bron: oa De Typhoon 1950-06-22

Terwijl het bad al acht jaar als recreatief bad was opengesteld werd het pas op 23 juni 1956 officieel als Stichting Natuurbad Wijdewormer geopend door mr. dr. M. Prinsen, commissaris van de koningin in Noord-Holland. Die zei een zeer grote toeloop te verwachten. Het bad veranderde van status nu het tot stand was gekomen dankzij een gemeenschappelijke regeling tussen de gemeenten Zaandam, Koog, Zaandijk, Wormerveer en Wijde Wormer. Het werd ontworpen door ir. Wessels en aangelegd door de Ned. Gront. Mij. De opening werd omlijst met een optreden van Soli Deo Gloria uit Zaandam.

De verwachting over een grote toeloop kwam niet uit. Weliswaar benaderde het bezoekersaantal dankzij enkele warme zomers in één van de beginjaren de 100.000, in volgende jaren bleef het jaargemiddelde steken op 15.000 bezoekers. Dat was te weinig. Deelnemende gemeenten moesten 11 gulden (ruim 5 euro) op elk toegangsbewijs bijleggen. Dit was er uiteindelijk de oorzaak van dat het natuurbad in 1987 werd gesloten. Terrein en opstallen zijn daarna verworven door de Zaanse Golf Clubplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigZaanse Golf Club

Golfbaan van de Zaanse Golf Club, gelegen aan de Zuiderweg 68 te Wijdewormer. De baan is nauw verweven met het verleden van de Zaanstreek. De 18 holes golfbaan ligt in een prachtig natuurgebied met rondom eeuwenoude weidse polders., die hier een baan met 18 holes aanlegde.