schenk_jan_dircksz

Geboren in 1645 te Wormerveer

Jan Dircksz Schenk is de stamvader van één van de Zaanse families Schenk en grondlegger van de “Aschnegotie” die onlosmakelijk verbonden was met de schelpzandmolen “De Schenkerplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSchenker, De

“”“”“”“” In 1639 wordt “een erffgen Saendijcx tusschen Wormerveer en die Saendijck” verkocht aan Jan IJsbrantsz. Eddes, een molenmaker uit Uitgeest. Deze bouwt op dit erf, dat binnendijks lag, een woonhuis en later een molentje.

Vele familieleden waren aan deze Aschnegotie en de de schelpzandmolen verbonden als Partenhoudersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPartenrederij

Vorm van 17e-, 18e- en 19e-eeuwse bedrijfsvoering, waarbij het ondernemingskapitaal door tenminste twee personen was gestort. De eigenaars richtten daartoe een rederij op. De aandelen in het kapitaal werden 'parten' genoemd, de uit te keren winst werd naar rato van het aantal parten verdeeld. Bij een vergelijking met huidige ondernemingsvormen heeft de partenrederij nog het meeste weg van de besloten vennootschap.
.

Deze familie groeide uit tot één van de rijke familie's van Wormerveer in de periode 1672 tot 1800, door de handel in potasplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigPotasbranderij

Potas is de oude naam voor kalium-carbonaat, dat aanvankelijk uit hout - of plantenas werd gebrand , geloogd en in zuivere toestand in potten werd bewaard. Potas werd gebruikt door de blekerijen, vooral die ten behoeve der zeildoekfabricage.

Jacob Honig Jsz. Jr. stelde het ontstaan van de Zaanse potasbranderij na 1680, maar dr. Regtdoorzee Greup-Roldanus, bekend door haar studie over de Haarlemse blekerijen, meende dat al vóór 1650 potas in de Zaanstreek werd gebrand. In 1700 we…
en Weedas, en als olieslagersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOlieslagerij en -fabricage

Belangrijke drager van de Zaanse economie, ontstaan in het begin van de 17e eeuw, na 1930 grotendeels verdwenen.

Algemeen

Een olieslagerij was een inrichting waarin door persen olie of vet werd gewonnen uit grondstoffen van plantaardige of dierlijke herkomst. Door pletten of malen, bevochtigen en verwarmen werd het materiaal in de vereiste conditie gebracht. Als men daar vervolgens druk op uitoefende, scheidde de olie zich af van de vaste bestanddelen, die dan als …
en kaashandelaarsplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigKaashandel

Belangrijke handelstak, vooral in Wormerveer in de 17e, 18e en 19e eeuw. Daarna door de oprichting van (coöperatieve) kaasfabrieken van minder belang.

Reeds in de 16e eeuw stond de Zaanstreek bekend als een gebied met een grote zuivelproductie. De Italiaanse geleerde Lodovico Guicciardini meldde in een beschrijving van Nederland dat er alleen al in Assendelft 4000 melkgevende koeien waren met een jaarproductie van 5.840.000 liter. Auteur R. Kooijman (zie literatuuroverzicht) becijfe…
.

Literatuur:

  • Zaanse verhalen 2009, Ron Couwenhoven
  • Wormerveer langs weg en Zaan, Jan Aten
  • /home/zaanwiki/domains/zaanwiki.nl/private_html/encyclopedie/data/pages/schenk_jan_dircksz.txt
  • Laatst gewijzigd: 2024/05/25 09:15
  • (Externe bewerking)