Dehler Jachtbouw BV
Voorheen E.G. van de Stadt. Jachtbouwbedrijf te Zaandam, onderdeel van Dehler Bootsbau te Freienohl uit West-Duitsland. Het bedrijf werd opgericht in 1933 door E.G. van de Stadtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigStadt, van de
Ondernemersgeslacht in Zaandam, vanaf het begin van de 18e eeuw actief in met name de houthandel. Vele leden van de familie van de Stadt waren actief in houtzaken. Eén familiebedrijf, Engel van de Stadt & Zoonen, is zeven generaties van vader op zoon vererfd., die aan de Zuiddijk te Zaandam begon met de bouw van kano's en kleine zeilboten. In 1939, toen Van de Stadt al naam gemaakt had met de bouw van Draken, Pampussen en Twaalfvoets-jollen, ontwierp hij voor houtwarenfabrikant/zeiler Cees Bruynzeelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBruynzeel, Cornelis
(1875- 1955)
Fabrikant, grondlegger van de Bruynzeel-fabrieken.
Reeds op 22-jarige leeftijd richtte C. Bruynzeel, telg uit een geslacht van timmerlieden, een eigen bedrijf op: de Stoomtimmerfabriek De Arend te Rotterdam. Met zijn twee zoons, Kees en Willem, maakte hij direct na de Eerste Wereldoorlog al plannen om een gespecialiseerde deurenfabriek te stichten. Nadat het Rotterdamse bedrijf in 1919 door brand was verwoest richtten vader en zoons Bruynzeel de nv Holl… de Valk, ter promotie van Bruynzeel hechthout.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam het jachtbouwbedrijf tot grote bloei. In de jaren '50 begon Van de Stadt te experimenteren met polyester. Van de Stadt ontwierp zelf jachten, toegespitst op de bijzondere toepassingsmogelijkheden van dit nieuwe bouwmateriaal. De door hem ontworpen schepen liet hij bouwen op zijn werf aan de Zuiddijk, die uitgroeide tot een bedrijf met zo'n vijftig werknemers, of hij verkocht zijn ontwerpen aan buitenlandse werven. Een aantal ontwerpen was zeer succesvol. Van de 'Varianta' werden circa 5000 schepen gebouwd.
Eveneens in de jaren '50 kwam Van de Stadt in contact met de Duitse broers Willi en Heinz Dehler, die een zaak in radio- en televisietoestellen bezaten te Dortmund. Willi Dehler kocht een Stern-zeilboot bij Van de Stadt en raakte dermate in de zeilsport geïnteresseerd, dat hij met zijn broer een eigen bootbouwerij stichtte. Door zijn contacten met de Nederlandse jachtbouwer bouwde hij onder meer de Varianta.
Het intensieve contact tussen beide bedrijven, Dehler werd één van de belangrijkste klanten van Van de Stadt, resulteerde in 1973 in de overname van Van de Stadt door Dehler. Van de Stadt hield zich daarna nog uitsluitend bezig met het ontwerpen van jachten; in 1974 richtte hij daartoe E.G. van de Stadtplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigStadt, van de
Ondernemersgeslacht in Zaandam, vanaf het begin van de 18e eeuw actief in met name de houthandel. Vele leden van de familie van de Stadt waren actief in houtzaken. Eén familiebedrijf, Engel van de Stadt & Zoonen, is zeven generaties van vader op zoon vererfd. en Partners op.
Dehler Jachtbouw groeide uit tot één der grootste werven voor polyester zeiljachten in Europa en bracht in 1978 de Sprinta Sport op de markt, afgeleid van de in 1977 geïntroduceerde Sprinta, een ontwerp van Van de Stadt + Partners, voor een prijs in standaarduitvoering van ƒ 33.539.
Dehler Jachtbouw introduceerde in 1978 de Optima 98, naar een ontwerp van E. G. v.d. Stadt en Partners. Het 9.80 m lange polyester kajuitzeiljacht is bestemd voor tochten op ruim water. Twee primeurs volgen in 1997, de Sprinta Daysailer en de Duetta 86.
De DB 1-Racer bleek in 1980 na een serie succesvolle proefvaarten een schot in roos waarop men besloot een serie van tien stuks te bouwen met als doel deze 3/4-tonners aan een aantal Internationale zeilwedstrijden te laten deelnemen. Ook in 1980 liep de Delanta 78 van stapel, ontworpen door Cees van Tongeren, één van de v.d. Stadt Partners. Het moderne kajuitzeiljacht biedt accommodatie aan zes personen.
De Dehler 28, een polyester product werd in 1988 geïntroduceerd; een revolutionair toerjacht geroemd op grond van het feit, dat het een aantal bijzondere voorzieningen heeft. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om een zichzelf opdoekend grootzeil, een snelreefinstallatie en een uitschuifbare keuken. De prijs bedraagt f 75 000.
De nieuwste in 1990 op de markt gebrachte tweemans jeugdzeilboot Teeny was een toerracer waar veel jonge zeilers van zullen hebben gedroomd. De ruim drie meter lange polyester boot, getuigd met grootzeil, fok en spinnaker, is standaard compleet voor toer- en wedstrijd uitgerust.
Recessie in de bootsector
Vanaf het midden van de jaren ’90 met het begin van de recessie in de bootsector, kwam de onderneming in financiële moeilijkheden. In 1998 moest Dehler het faillissement aankondigen en werd het bedrijf overgenomen door de Nederlandse Neptunus Group. Een conceptuele heroriëntatie, de samenwerking met het ontwerpbureau Judel / Vrolijk & Co. en de introductie van nieuwe modellen tot 47 voet brachten een economisch herstel. Wedstrijd-successen en de toekenning van de Dehler 47 als European Yacht of the Year 2003 steunden de ontwikkeling. In 2003 werd de Nederlandse vestiging van Dehler Holland in Zaandam gesloten en verhuisde naar Monnickendam en ging verder onder de naam Dehler Nederland. Maar helaas ging dit bedrijf in 2007 failliet.
In 2004/05 kocht de Nederlander Wilan van den Berg, het bedrijf en nam de leiding over. Nederland werd vanaf dat moment vertegenwoordigd door v.d. Bosch van 2004 tot 2010. Nieuwe schepen werden ontworpen door het ontwerpbureau Simonis/Voogd. Er kwamen een Dehler 44 en een Dehler 34 op de markt. Ook wilde men een Dehler 60 ontwikkelen, maar dit bleek te hoog gegrepen. Wegens hernieuwde financiële problemen en het uitblijven van loonuitbetaling aan de werknemers, werd door hen in december 2008 het faillissement aangevraagd.
Overname door Hanse Yachts
Op 30 april 2009 kondigde de curator de verkoop van de Dehler scheepswerf af aan de in Greifswald gevestigde, Hanse Yachts AG. Op de oude locatie in Freienohl werden aanvankelijk de bouw van kleine en middelgrote jachten voortgezet. De bouw van grotere Dehler modellen werd voortaan uitgevoerd in Greifswald, de fabriek van Hanse Yachts. In november 2009 introduceerde Dehler een instapmodel als de kleinste boot van deze serie-scheepsbouwwerf. Deze nieuwe Varianta 18, die was gebaseerd op de oude vormen van Rotkäppchens werd ontworpen door de ontwerpster Henrike Ganss.
In Nederland was ondertussen in 2011 de vertegenwoordiging over gegaan in handen van Messink Yachting te Enkhuizen. In mei 2012 werd door de Raad van Bestuur van Dehler bekend gemaakt dat de productiefaciliteit in Freienohl met 85 werknemers per eind september 2012 gesloten zou worden. De Dehler productie werd volledig overgebracht naar Greifswald. Dehler ging sindsdien verder als zelfstandig merk binnen de Hanse Group.
Reddingspoging in Freienohl
Op het oude hoofdkantoor in Freienohl werd in januari 2013 door de voormalige werknemers de SQ Freienohl opgericht met hulp van investeerders, die zich wijden aan de bouw en het zelf ontwikkelen van jachten (sq25). In november 2014, moest echter de toenmalige directeur Yvonne Stella ook voor dit bedrijf het faillissement aanvragen.
In Nederland ging in 2015 het dealerschap nogmaals over en kwam nu in handen van Dehler Noord & Zuid Nederland, bestaande uit twee bedrijven. In 2017 is het dealerschap in handen gekomen van Dehler Nederland & België te Stellendam. Een tweede vestiging bevind zich in Breskens.
De Dehler modellenreeks werd na de overname herzien en vernieuwd door Hanse Yachts. Het omvat momenteel boten van 29 tot 46 voet, vanaf augustus 2016. De ontwerpen komen van Judel/Vrolijk & Co. De ontwikkeling van Performance-Cruiser is gebleven.
Bronnen: o.a. Dehler Club Nederland Dehler Club Nederland is een zeilclub voor eigenaren van alle Dehlerschepen en is met bijna 900 leden, één van de grootste merkenclubs in Europa.