De RVV was de Raad van Verzet, voluit Raad van Verzet in het Koninkrijk der Nederlanden, opgezet als landelijke overkoepeling van verschillende verzetsorganisaties. De achtergrond van de Raad was onkerkelijk en politiek vooruitstrevend. Deze had tot doel verzetsacties- en operaties te coördineren en zo operationele effectiviteit te verbeteren. Uiteindelijk kwam daar weinig van terecht, omdat de RVV vaak als communistische organisatie werd beschouwd.

De Landelijke Knokploegen, LKP'ers en RVV'ers begrepen elkaar meestal wel. Maar tussen OD (Ordedienst)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigOD (Ordedienst)

Uit de Ordedienst, de OD, aanvankelijk vooral oud-officieren uit het leger die tussen vertrek van de Duitsers en terugkomst van de regering de orde wilden handhaven, kwamen personen voort die aan gewapend verzet gingen meedoen. De Duitsers bestreden het verzet te vuur en te zwaard. Aangehouden verzetsmensen werden gemarteld, doodgeschoten of naar concentratiekampen gestuurd. en RVV lag een wereld van verschil. Voornaamste oorzaak van deze misvatting was het feit dat De Waarheid berichten van de RVV publiceerde en zich met deze organisatie identificeerde. De OD wantrouwde de RVV vanwege de communistische invloed daarin. Het leek de OD-leiding bovendien helemaal niet onmogelijk dat de communisten bij de bevrijding zouden proberen revolutie te maken en een greep naar de macht te doen tijdens het machtsvacuüm. De Raad van de RVV telde één communist, Gerben Wagenaar; in de RVV-groepen waren meer communisten actief. RVV wilde een echte guerrilla tegen de bezetter beginnen.

De bij de RVV aangesloten groepen in Noord-Holland waren in hoofdzaak links georiënteerd. Zo bevonden zich onder RVV-manschappen in de regio Haarlem en in de Zaanstreek veel communisten. Zij waren bijzonder actief op het gebied van sabotage en gewapend verzet. In de laatste oorlogsmaanden werden de groepen samengevoegd met andere verzetsorganisaties als de Ordedienst en de Landelijke Knokploegen, tot de Gewestelijke Sabotage Afdelingplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigGewestelijke Sabotage Afdeling (GSA)

Noord-Holland kende, als enige provincie, de Gewestelijke Sabotage Afdeling (GSA). Het betrof een verzetsonderdeel van de Binnenlandse Strijdkrachten, samengesteld uit ervaren leden van de Ordedienst (OD), de RVV en de LKP onder leiding van commandant Overste Wastenecker. De GSA hield zich bezig met het in beslag nemen en veiligstellen van voorraden en met technische sabotage, maar ook met het bevrijden van gevangenen en het liquideren van de bezetters en hu… GSA, van de Binnenlandse Strijdkrachtenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBinnenlandse Strijdkrachten (BS)

De Binnenlandse Strijdkrachten (BS), officieel: Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS), was een op 5 september 1944 officieel opgezette bundeling van de tot dan toe weinig samenwerkende eigenlijke verzetsgroepen. De Binnenlandse Strijdkrachten kwam dan ook voort uit de drie belangrijkste verzetsgroepen: de BS.

De GSA pleegde tientallen malen sabotage aan wegen en spoorlijnen in Noord-Holland. Waaronder die op 14 april 1945 in Zaandam op de Hembrugplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigHembrug, de

Voormalige spoorbrug over het Noordzeekanaal, tussen Zaandam en Amsterdam. Er zijn twee versies van de Hembrug geweest. De eerste werd gebouwd in 1878, nadat de aanleg al in 1867 in een overeenkomst was vastgelegd. Amsterdam heeft echter langdurig geprobeerd de bouw tegen te houden met het oog op de verwachte belemmering van het scheepvaartverkeer. De stad wenste een veel oostelijker spoorwegverbinding, die over het Noordhollands Kanaal en de Voorzaan zou moeten aansluiten op de bes… over het Noordzeekanaal en het viaduct bij de Pieter Ghijsenlaan. De volgende dag sloegen ze opnieuw toe, bliezen in Wormerveer een spoorbrug op waardoor een zware locomotief ontspoorde. De GSA bereikte ermee, dat het spoorwegverkeer over de Zaanlijn werd lamgelegd. In de literatuur over het verzet in de Zaanstreek en in de actie- en werkrapporten van de RVV in de Zaanstreek worden vrijwel geen namen genoemd van personen die deelnamen aan de verschillende sabotageacties. Als er al namen worden genoemd, zijn dat meestal alleen die van de commandanten.

De commandant van de Gewestelijke Sabotage Afdeling in de Zaanstreek was Jan Brasserplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBrasser Jan (Witte Ko)

Uitgeest, 2 maart 1908 - Krommenie, 8 augustus 1991

Witte Ko was de schuilnaam van de Noordhollander Jan Brasser in het gewapend verzet in 1940-1945. Witte Ko werd een begrip in de illegaliteit; de nazi’s maakten verbeten jacht op hem, zonder succes. Jan Brasser nam deel aan vele fameuze acties, samen met mensen als, alias Witte Ko, die deelnam aan vele geruchtmakende acties, soms samen met verzetsstrijders als Gerrit van der Veen, Jan Bonekampplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigBonekamp, Jan

Velsen 19 mei 1914 - Amsterdam 21 juni 1944

Johannes Lambertes (Jan) Bonekamp, verzetsstrijder, lid van de Centrale Bond van Transportarbeiders, kaderlid van de CPN. Al in het eerste bezettingsjaar nam Bonekamp deel aan de strijd tegen de Nazi-bezetters. Als chauffeur bij de Hoogovens stond hij vooraan in de rijen van de strijders en verspreidde illegale kranten en stakingsoproepen. Meerdere keren kwam hij voor de eisen van arbeiders op. en Hannie Schaftplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigSchaft, Hannie

Jannetje Johanna Schaft (roepnaam Jo), het meisje met het rode haar, wordt op 16 september 1920 in Haarlem geboren. Vader Pieter, bestuurslid van de socialistisch getinte Bond van Nederlandse Onderwijzers, is leraar aan de Rijks Kweekschool. Moeder Aafje komt uit een fel socialistisch predikantengezin. Jo is een uitstekende leerling, weinig contact met klasgenootjes, soms gepest vanwege rood haar en sproeten..

Zie: Tweede Wereldoorlogplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigTweede Wereldoorlog

De gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor de Zaanstreek en haar inwoners kunnen niet los worden gezien van wat toen elders gebeurde. Bezetting, verlies van vrijheid, armoede, deportaties, spoorwegstaking, honger, verzet en executies, de Zaanstreek kreeg er haar deel van. 2.