Ondernemersgeslacht, met grote economische en maatschappelijke invloed in Wormerveer in de 18e, vooral de 19e, en het begin van de 20e eeuw. De familie Laan behoort niet tot de oudste Zaanse families, die vanaf de 17e eeuw deelnamen aan het industriële leven. Het is een oorspronkelijk agrarisch geslacht, dat nog altijd in Waterland en West-Friesland is vertegenwoordigd.
Laan, Cornelis Janplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Cornelis Jan
Wormerveer, 26 november 1861 - Amsterdam, 5 maart 1916
Cornelis Jan Laan, koopman, fabrikant en gemeenteraadslid woonachtig in Wormerveer gaat 23 november 1894 een vennootschap aan met Pieter Ruijter Dz. onder de firma W.J. Boon & Comp. De Vennootschap heeft ten doel het fabriceren en het drijven van handel in Cacao, Chocolade en Blauwsel, alsmede de handel en het malen van specerijen en andere artikelen in de uitgebreidste zin.
Laan, Dickplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Dick
Wormerveer 18 december 1894 - Heemstede 6 oktober 1973
Schrijver van kinderboeken, cineast. Dick Laan werd geboren als zoon van Jan Cornelis Laan, een der oprichters van Crok en Laan. In 1902 verhuisde hij met zijn ouders naar Bloemendaal. Op latere leeftijd woonde hij geruime tijd in Heemstede. Dick Laan genoot bekendheid als cineast. Hij kon aanspraak maken op de titel
Wormerveer, 15 februari 1843 - Wormerveer, 7 april 1905
Dirk Laan, fabrikant uit een vooraanstaande doopsgezinde familie, acht jaar liberaal Eerste Kamerlid, zwager van het Tweede Kamerlid De Meijier en tevens familielid van enkele Kamer- en Statenleden. Sprak als senator vooral over economische onderwerpen als handelsaangelegenheden, de Ongevallenwet en de begroting Suriname.
Laan, Jan Cornelisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Jan Cornelis
23 mei 1865 - Bloemendaal 16 januari 1934
Jan Cornelis Laan, koopman, deelgenoot onder firma W.J. Boon & Comp., Commissaris Oliefabrieken Crok & Laan, Commissaris NV Koninklijke Pellerij Mercurius voorheen Gebroeders Laan, President-Commissaris vennootschap NV Promena, Oud-Wethouder gemeente Bloemendaal.
Laan, Jan Jacobplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Jan Jacob
21 oktober 1891 - Heemstede 20 augustus 1967
Jan Jacob Laan, koopman, is op 5 februari 1916 ten overstaan van notaris G.H.A. Tjeenk Willink, met de heer Jan Cornelis Laan (23 mei 1865 - Bloemendaal 16 januari 1934), koopman, wonende te Bloemendaal een handelsvennootschap aangegaan onder de firma
Laan, Jur van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Jur van der
Wormerveer 1 oktober 1924 - 11 december 2004
Gregorius Petrus (Jur) van der Laan, Raadslid voor de KVP te Wormerveer en het CDA te Zaanstad, auteur van enige lokaal-historische publicaties. De PTT-beleidsfunctionaris Jur van der Laan kwam in 1966 in de gemeenteraad van Wormerveer; hij was toen al geruime tijd actief als bestuurder van lokale katholieke organisaties.
Laan, Kornelis terplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Kornelis ter
Slochteren, 8 juli 1871 - Utrecht, 6 maart 1963 Kornelis ter Laan in 1914. Foto Beeldbank Gemeentearchief Zaanstad Kornelis ter Laan, tot eigen afschuw ook wel Klaas genoemd, politicus, dialectoloog en folklorist. Burgemeester van Zaandam (1914-1936), eerste sociaal-democratische burgemeester van Nederland. Kornelis ter Laan werd als zoon van een kleine boer geboren in het Groningse Slochteren. Als leerling aan de HBS te Sappemeer bezocht hij al een vergadering waar
Laan, Reint Jrplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaan, Reint Jr
(Velsen 10 december 1914 - Rotterdam 3 november 1993)
Laatste burgemeester van Zaandam en eerste burgemeester van Zaanstad, ereburger van laatstgenoemde gemeente. Sociaal-democraat Reint Laan had toen hij naar de Zaanstreek kwam reeds een imposante carrière in de politiek en de vakbeweging achter de rug. Voor de oorlog was hij te Dordrecht opgeleid tot onderwijzer, maar door het gebrek aan banen in het onderwijs in de crisistijd, zou hij zijn vak alleen als invaller uitoefenen. …
Gedurende 33 jaar raadslid voor de RKSP en later de KVP te Wormerveer, waarvan 18 jaar als wethouder. Voorts was Van der Laan in het dagelijks leven ambtenaar bij de PTT in zijn woonplaats en bestuurslid van tal van kerkelijke en maatschappelijke organisaties. Zo was hij meer dan 25 jaar secretaris van het r.k. kerkbestuur en het r.k. schoolbestuur en verder bestuurslid van gemeentelijke samenwerkingsverbanden, zoals het Juli…
Laandersluis, Lageplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaandersluis, Lage
Zie: Jan Galensluis.
Laanstra, Willemplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaanstra, Willem
Gerkesklooster, gemeente Achtkarspelen, Friesland 1946
Kunstkenner en publicist. Willem Laanstra werd na de lerarenopleiding (wis- en natuurkunde) te Amsterdam in 1968 docent aan de scholengemeenschap Cor Kakes te Zaandam. In 1970 werd hij benoemd tot adjunct-directeur van die school. Een jaar later stapte hij over naar MAVO Groen van Prinsterer, waar hij in 1974 directeur werd. Hij bleef dat tot 1986. Nadien werd hij artistiek directeur van Gijselman Kunstveilingen te Amst…
Laatste veranderingenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLaatste veranderingen
Onderstaande lijst geeft een overzicht van de veranderingen die het afgelopen jaar zijn gedaan.
Labberté, dr. J.L.plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLabberté, dr. J.L.
Sliedrecht, 11 september 1878 - Krommenie, 23 mei 1955
Dr. Johannes Leonardus Labberté studeerde in 1905 als 27-jarige af als arts aan de gemeentelijke Universiteit van Amsterdam. Hij vestigde zich als huisarts in Klazienaveen, waar hij zijn patiënten per paard bezocht. Op 1 december 1910 verwisselde hij deze gemeente voor Krommenie. Naast huisarts werd hij ook gemeente-arts en geneesheer van de diaconie der Nederlands Hervormde Gemeente tot september 1917. Ook kwam hij in a…
Gereedschaps-, instrumenten- en machine-onderdelenmakerij, technische handelsonderneming, detailhandel en verhuurbedrijf te Zaandam. Laco werd in 1945 opgericht door H.J. Lafeber, die in een schuurtje achter zijn woning aan de Burgemeester ter Laanstraat te Zaandam bijzonder gereedschap voor de scheepvaart, raffinaderijen en chemische industrieën vervaardigde.
Ladder Jacobs, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLadder Jacobs, de
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De windbrief van de balkenzager werd gegeven in juli 1719. Hij heeft gestaan aan en ten oosten van de Watering, en is kort vóór 1869 gesloopt.
Dijk langs de westelijke Zaanoever in Zaandijk en een gedeelte van Koog aan de Zaan. Oorspronkelijk werd de gehele dijk aan de westkant van de Zaan, dus van de Dam in Zaandam tot die bij de Tochtsloot (Knollendam) Zaandijk of Lagedijk genoemd. De lage dijk langs de oostoever werd van de Dam tot het einde van
Achter de deur van het uit 1878 stammende pand aan de Lagedijk 82 in Zaandijk woonden achtereenvolgens Dr. Jan Mulder, de familie Alberti, Ds. W. van der Ven, Ds. Arie de Wilde en Ds. Gerard Nijenhuis. Koning en Boeke werd de volgende eigenaar, gevolgd door Notaris Moesker en als laatste de Familie Teoman Yildiran en Tanja Wijnands.
Tak van industrie die op kleine schaal in de Zaanstreek (met name in Wormerveer) in de 18e en 19e eeuw werd uitgeoefend. Lakmoes is een natuurlijke, organische kleurstof, die bereid werd door korstmossen met rottende urine in contact te brengen. Dit moest in de open lucht plaatsvinden, waardoor het wonen en werken in de buurt van een dergelijk bedrijf haast onmogelijk was. Het belangrijkste produkt was het lakmoesblauw, dat onder meer gebruikt werd om stenen muren te witten en …
Lam, het Witteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLam, het Witte
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok, ook De Kruiwagen genoemd. De windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in februari 1663. Hij heeft gestaan ten oosten van de Vaart, achter het Stuurmanspad, en wordt voor het laatst vermeld in 1814.
Koedijk 30 april 1872 - Krommenie 18 december 1915
Pieter Lammerschaag, burgemeester van Krommenie van 11 oktober 1909 tot 18 december 1915. Op 17 mei 1898 trad hij in het huwelijk met Maartje Houtkooper, dochter van kaashandelaar J.J. Houtkooper uit Winkel.
Lams, Willem Gerritsznplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLams, Willem Gerritszn
Auteur van het Groot Previlegie en hantvest Boeck van Kennemerlandt en Kennemer Gevolg (Amsterdam 1664). Lams kwam voort uit een voornaam geslacht te Wormer. Zijn grootvader en zijn vader waren burgemeester geweest, Lams bekleedde die functie omstreeks 1660 ook. Zijn familie behoorde tot de rijkste van de
Land van Middelhovenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLand van Middelhoven
Voormalige vestigingsplaats van houthandel en -zagerij Stadlander en Middelhoven te Zaandam. Het land ligt even ten zuiden van 'De Doofpot', tussen de H. Gerhardstraat en de Gouw. Tot het houtbedrijf zich er in 1804 vestigde was het in gebruik als weiland, daarna werden er grote houtloodsen gebouwd, terwijl er voorts twee molens stonden. Na het vertrek van Stadlander en Middelhoven aan het eind van de jaren '70 van de 20e eeuw lag het terrein een aantal jaren braak. Het wer…
Landbouw, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLandbouw, de
Gemaal op de grens van de polder Assendelft, bij Nauerna. Het werd in 1877 vlak bij de toen afgebroken watermolen De Os als stoomgemaal in werking gesteld. Het loosde (en loost) op Zijkanaal D. Vanaf 1907 werd gemalen met behulp van een dieselmotor. Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog en tijdens de Tweede Wereldoorlog werd overgestapt op elektriciteit in verband met brandstofgebrek. Na 1945 besloot men definitief over te gaan op elektriciteit. De huidige motor heeft een capacit…
Harmonie- en fanfarekorpsen organiseerden zich in landelijke organisaties. De Algemene Nederlandse Unie van Muziekverenigingen (ANUM), voortgekomen uit de Bond van Arbeidersmuziekverenigingen, de Federatie van Katholieke Muziekbonden (FKM), de Koninklijke Nederlandse Federatie van Muziekverenigingen (KNFM) en de Nederlandse Federatie van Christelijke Muziekbonden (NFCM). Deze landelijke organisaties van harmonie en fanfarekorpsen organiseerden zich in 1968 in de St…
De organisatie, opgericht door mevrouw Helena Th. Kuipers-Rietberg (Tante Riek), moeder van vijf kinderen uit Winterswijk en Ds. Frits Slomp van Heemse, in de illegale wereld bekend als Frits de Zwerver of Dominee Frits, die enige tijd bij Kuiper-Rietberg zat ondergedoken. Zij verweet Slomp dat hij niets deed, terwijl er node iets gedaan moest worden voor de jonge mannen, die de bezetter voor de oorlogsindustrie wilde inlijven. Intussen w…
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok, meestal Lansie genoemd. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit 1712. Hij heeft gestaan waar tegenwoordig de Reigerstraat is, tussen de Vaart en de spoorlijn en werd in 1903 gesloopt.
Banketbakkerij te Zaandam. De 21-jarige Jacobus Hermanus Nicolaaszn Landsaat (1887-1969) startte het bedrijf in 1908 als luxe broodbakkerij aan de Lage Horn. Vanwege het beurtelings toetreden van zijn zonen Jacobus (1909-1980) en Jan Hendrik (1919-1985) werd de eenmanszaak in de jaren '40 omgezet in een firma. De broodbakkerij werd verplaatst naar het Dampad 128, waar op bescheiden schaal ook koekjes werden gebakken. In 1945 volgde een uitbreiding met een banketbakkerij annex winkel…
Een landschap is het totaalbeeld van aan het aardoppervlak waarneembare verschijnselen, dat zich als een zelfstandig geheel onderscheidt.
In veel publicaties wordt, afhankelijk van de specialisatie van de auteur, slechts een beperkt aantal van deze verschijnselen behandeld, zoals reliëf, begroeiing, bebouwing, enzovoort. De kenmerken van het landschap zijn onder meer het gevolg van aan en boven het aardoppervlak opgetreden en nog optredende natuurlijke processen, daarnaast werden en…
Zie: Landschap en Archeologie 2.1., 2.2., 2.3., 2.4.
Landsman, Frederik (Fred)plugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLandsman, Frederik (Fred)
Zaandijk, 11 april 1941
Beeldend kunstenaar, schilder, aquarellist en graficus van etsen en litho's in figuratieve trant. Fred Landsman was leerling van onder anderen Friso ten Holdt en werkte enkele jaren op de Ateliers '63 in Haarlem. Hij woonde en werkte in Zaandijk, Amsterdam, Edam en Holwerd. Vermelding verdient dat hij min of meer in het voetspoor trad van zijn grootvader, Floris Landsman (1884-1964), en zijn vader
Lange Rond, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLange Rond, het
Waterschap (1977-2003), waarvan de Zaanstreek ten westen van de Zaan deel uitmaakt. Het waterschap zorgt voor de waterkering en -huishouding, alsmede voor vaar- en landwegen. Het Lange Rond kwam op l januari 1977 tot stand. Een groot aantal polders, van de Hondsbossche Zeewering tot aan het
Lange, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLange, de
Ondememersgeslacht te Zaandam in de 18e, 19e en 20e eeuw. Pieter de Lange was de zoon van Pieter Pergerrits, die in 1743 bankroet ging en het land uitvluchtte. Zijn kinderen deden daarna afstand van hun vaders naam en namen de familienaam aan van hun moeder, Anne Adriaans de Lange. Pieter de Lange was gehuwd met Maretje Groot, dochter van Allert Groot. Deze Allert had naast een handel in runderen en schapen in 1757 ook een houthandel, welke zaken zouden vererven aan de kinderen van Ma…
Deel van de Dorpsstraat te Assendelft, nabij Krommenie. Behalve de Langeheid, zoals de oude spelling was, bestond er ook een Korteheid. Beide namen verwijzen vermoedelijk naar de vroeger ter plaatse aanwezige heide. Later werd 'heit' de benaming van een stuk Dorpsstraat tussen twee bruggen. Bij de Langeheid was die afstand groter dan bij de Korteheid. Mogelijk is ook aan de zuidkant van Assendelft, waar de Heidgracht lag, in Wormer de Doore Heid en bij het Kalf heideland geweest.
Langenberg, Peterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLangenberg, Peter
(Koog aan de Zaan, 7 mei 1940)
Beeldend kunstenaar, schilder, aquarellist en graficus. Peter Langenberg kreeg een opleiding l.o. tekenen en woonde en werkte in Koog aan de Zaan en Westzaan, in 1991 in Zaandam. Als docent aan Kreativiteitcentrum Komma maakte hij vele jaren cursisten vertrouwd met de technieken van de beeldende kunst. Zijn tekeningen, aquarellen, etsen en schilderijen, aanvankelijk naturalistisch, stralen een grote rust uit. In meer recent werk neigt hij naar …
Pad te Zaandijk, in de buurt Achter de Kerk. Het Langepad viel onder het reglement van Achter de kerk, dat in 1710 van kracht werd. Aan het Langepad waren gevestigd een kleine scheepswerf, houtzaagmolen Het Konijn en blauwselmolen Het Gekroonde Blauwselvat. Het terrein van Het Blauwselvat was later het kermisterrein van Zaandijk, en op het terrein van Het Konijn vestigde zich later de stoomhoutzagerij Voorwaarts. Tussen de twee wereldoorlogen ontwikkelde zich aan het Langepad ook de f…
Koog aan de Zaan, 1936 - Oberstdorf West-Duitsland, 1989
Dirk Langereis, raadslid voor de PvdA te Koog en Zaanstad, vakbondsactivist, actieleider bij de bezetting van de Koninklijke Scholten Honig te Koog in 1978. Dirk Langereis was oorspronkelijk bankwerker. Via werk voor het NVV en de FNV raakte hij ook betrokken bij de PvdA, voor welke partij hij in 1970 in de raad van Koog aan de Zaan kwam. Na de samenvoeging tot Zaanstad kwam hij niet in de raad van de nieuw gevormde gemee…
Langert, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLangert, de
Houtzaagmolen te Oostzaandam, paltrok, zie: De blauwe Boer.
Lansdaal, Hermanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLansdaal, Herman
Zaandam, 7 mei 1930 - Hoorn, 19 juni 2003
Hermanus Anthonius Thomas (Herman) Lansdaal wordt op 7 mei 1930 als zoon van een banketbakker in Zaandam geboren. In 1952 trouwt hij met Anna Margaretha van Wijngaarden uit buurtschap 't Kalf bij Zaandam. Zij krijgen twee dochters en een zoon.
Een lantaarnopsteker klimt omhoog om de lantaarn aan of uit te zetten. Lantaarnopsteker, een beroep dat op kleine schaal, voornamelijk in de 19e eeuw, in de Zaanstreek is beoefend. De eerste olie-lantaarns in de Zaanstreek werden in de tweede helft van de 18e eeuw geplaatst; toen kwamen er ook de eerste lantaarnopstekers. Zij werden benoemd door de plaatselijke overheden; er stond slechts een geringe vergoeding tegenover hun werk. Wél werd van hen verwacht dat zij een ambtseed a…
Rijstfabriek te Wormer, producent van Lassie Toverrijst. De Lassie-fabriek is voortgekomen uit de firma Gebroeders Laan. De twee broers Albert en Jacob Adriaan Laan gingen in 1893 een vennootschap aan. Hun vader Jan Jacob Laan was firmant geweest van Wessanen en Laan. Het plan van Albert en Ko Laan om met stoom gort te gaan pellen vond aanvankelijk weinig bijval, ook niet bij hun familieleden, die toch al verscheidene stoomfabrieken bezaten.
Lastdrager, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLastdrager, de
Van oorsprong een Gelderse familie, waarvan Arend Latenstein Jacz (1754-1842) in 1780 in dienst trad van de Banne Oostzaan en Oostzaandam. In 1791 werd hij benoemd tot Generale Dijkopzichter van deze Banne, in 1795 tot landsopzichter bij de Waterstaat.
Latenstein Pz, Fa Aplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLatenstein Pz, Fa A
Verfstoffenhandel en -producent te Zaandijk. De Fa A. Latenstein Pz, gericht op de handel in en de bereiding van kleurstoffen uit verfhout en minerale grondstoffen werd in 1867 opgericht door Arend Latenstein (1811-1883), ten behoeve van zijn tweede zoon Jacob Latenstein (1850- 1902). Voor de fabricage werden de verfmolens De Snijder, De Rob en De Uil overgenomen van de firma Haremaker Buys & Cie die alle in het Wormerveld stonden. Na het verbranden van De Snijder in 1884 w…
Stoomrijstpellerij te Zaandam, die slechts korte tijd bestond aan het einde van de 19e eeuw. De Koger A. Latenstein van Voorst kreeg in 1881 toestemming om pelmolen De Groeneboer te Zaandam-Oost te verstomen. Zijn onderneming werd echter geen succes. In 1883 werden stoommachine, ketel en pelinstallatie uit de molen overgebracht naar de door brand geteisterde
Latijnse schoolplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLatijnse school
Destijds de gebruikelijke aanduiding voor de in 1793 door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen in Zaandam gestichte Frans-Latijnse school, die voorafging aan de in 1866 opgerichte gemeentelijke Hoogere Burger School HBS, het huidige Zaanlands Lyceum. De Latijnse School was gevestigd in de Molenbuurt aan de Westzijde) ongeveer tegenover de huidige Stationsstraat. Min of meer uitvoerige beschrijvingen zijn te vinden bij
Latten- of veerzagerijplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLatten- of veerzagerij
Specialistisch onderdeel van de houtzagerij, uitgeoefend in kleine bovenkruiers en later ook wipmolens. Het is niet bekend in hoeveel houtzaagmolens de lattenzagerij is uitgevoerd. Waarschijnlijk waren in ieder geval de 15 wip-houtzaagmolens lattenzagers. Duidelijk is dat de lattenzagerij van mindere omvang was dan de
Lattenpik, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLattenpik, de
Houtzaagmolen te Koog aan de Zaan, bovenkruier, zie: De Eendracht
Amsterdam, 27 maart 1870 - Amsterdam, 22 maart 1933
Betje Lazarus, ook bekend onder de naam De Beer-Lazarus, vakbondsbestuurster en drankbestrijdster, was de dochter van Lion Lazarus, banketbakker, en Esther de Jong. Op 3 november 1897 trad zij in het huwelijk met Jaques de Beer, fabrikant en koffiehuishouder, met wie zij een dochter kreeg.
Lazarus, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLazarus, de
Oliemolen en later snuif- en poedermolen te Oostzaandam, ook De Witte Molen genoemd, wipmolen. De eerste vermelding dateert uit 1727. In 1760 werd hij snuif- en poedermolen. Hij heeft gestaan aan en ten zuiden van de Boerenjonkersloot, en werd gesloopt in 1789.
Aannemer in grondwerk en ondergrondse werkzaamheden, zoals de aanleg van gas- en waterleidingen, rioleringen, beschoeiingen, en voorts ook bestrating; gevestigd te Krommenie.
LBU werd opgericht in 1977 als Leidingbouw Uitgeest BV. Het bedrijf vestigde zich op de Teresjkowastraat, terwijl het bedrijf statutair te Uitgeest werd gevestigd. In 1978 volgde de verhuizing naar de Hermesstraat te Krommenie, waar in 1983 een, deels in eigen beheer, nieuw bedrijfspand werd gebouwd. Het bedrijf w…
Befaamde groep chirurgijns in het dorp Jisp, die zich gedurende de gehele 17e eeuw vooral bezighielden met 'dislocatiën' van botten en gewrichten, dat wil zeggen met het zetten van gebroken ledematen en de behandeling van ontwrichtingen. Zij trokken van heinde en verre patiënten, die voor de behandeling vaak langere tijd in Jisp verbleven. Dat deze niet altijd even zachtzinnig te werk gingen blijkt uit de bijnaam van Willem Thaemsz, begin 17e eeuw, die luidde: 'de ijzeren duim'. Soe…
De Rijp 1574 - Amsterdam 1650 Jan Adriaensz Leeghwater 1574-1650, de gravures uit de tijd tonen hem als een pienter uit de ogen kijkende, vrolijke man met fraaie puntknevel. Jan Adriaensz Leeghwater, schrijver, letterkundige, architect, landmeter, molenmaker, molenmeester, timmerman, uitvinder, ingenieur en befaamd waterbouwkundige die van groot belang is geweest bij de
Weg door de Kalverpolder, die Zaandijk op de snelweg A7 Zaandam-Purmerend aansluit. De Leeghwaterweg werd in 1935 aangelegd dwars door de Kalverpolder, aansluitend op de nieuwe Julianabrug. Via de Leeghwaterweg en de Communicatiewegen werd landverkeer tussen Purmerend en Beverwijk-Heemskerk mogelijk.
Het bedrijfsmatig uitgeoefende vast, hard en en waterdicht maken van onthaarde dierhuiden. Ofschoon zeker is dat ook in de Zaanstreek de leerlooierij enige omvang had, is over de regionale geschiedenis van de bedrijfstak weinig bekend. In leerlooierijen werden de huiden zeer lang (soms twee tot drie jaar) in kuipen met water en looistof gestopt. Looistof werd verkregen uit schors, bladeren, wortels en/of vruchten van daarvoor geschikte planten. Met water werd hiervan een dikke stro…
Leertouwer, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeertouwer, de
Pelmolen te Oostzaan, ook De Leerlooier genoemd, bijgenaamd De Huid. De windbrief werd gegeven in april 1694; rijkelijk laat, want hij bestond al in oktober 1693. Hij heeft gestaan ten noorden van het Weerpad, ongeveer halverwege de Watering en het dorp, en werd na 1825 gesloopt.
Verenigingen die zich ten doel stellen tijdschriften en boeken onder hun leden te doen circuleren. In de Zaanstreek bestond minimaal een tiental leesgezelschappen. Het ontstaan van leesgezelschappen is typerend voor de tijdgeest aan het eind van de 18e eeuw en het begin van de 19e eeuw. In bredere lagen van de bevolking ontstond de behoefte wetenschappelijke dan wel literaire kennis te vergaren. Zij die zich dat konden veroorloven legden grote boekencollecties aan. Anderen had…
Leeuw , deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw , de
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotzager dateert uit 1704. Hij heeft gestaan ten westen van de Zuiderwatering, achter de huidige Parkstraat. Zijn sloopjaar is niet bekend. Leeuw, de. Oliemolen te Wormerveer. De vi- indbrief werd gegeven in oktober 1646. Hij heeft gestaan aan het Zuideinde. en werd gesloopt omstreeks 1814.
Leeuw, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de
Houtzaagmolen te Oostzaandam, paltrokmolen, ook De Zalm genoemd. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit mei 1708;in 1750 was hij eigendom van Hendrik Dirksz. Zalm. Hij heeft gestaan nabij de Valdeursloot en de Zuidervaldeursloot en werd gesloopt in 1754.
Leeuw, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de
Oliemolen te Wormerveer. De windbrief werd gegeven in oktober 1646. Hij heeft gestaan aan het Zuideinde, en werd gesloopt omstreeks 1814.
oliemolen molen
Leeuw, de Rodeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de Rode
Houtzaagmolen te Westzaandam, achtkante bovenkruier, bijgenaamd De Eklips. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit 1669. Hij verbrandde in december 1720, werd herbouwd, en werd voór 1753 afgebroken van zijn standplaats aan en ten oosten van de Zuiderwatering, en vervoerd naar Purmerend. Daar werd hij in de eerste helft van de 20e eeuw gesloopt.
Leeuw, de Rodeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de Rode
Houtzaagmolen te Oostzaandam, achtkante bovenkruier. De eerste vermelding van de balkenzager dateert uit februari 1686. Hij heeft gestaan op de noordkant (ongeveer in het midden) van het Wester-Kattegat, het tegenwoordige Eiland, en werd gesloopt in december 1916.
Leeuw, de Zwarteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de Zwarte
Hennepklopper te Wormer. De eerste vermelding dateert uit 1654. Hij heeft gestaan aan de Nieuwe Vaart, op de hoek van de Oostertilsloot, en werd omstreeks 1780 gesloopt.
Leeuw, de Zwarteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de Zwarte
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De eerste vermelding van de wagenschotzager dateert uit 1692. Hij heeft gestaan ten oosten van de Vaart, en werd vóór 1756 gesloopt. Pieter Boorsma noemt in 'Duizend Zaanse Molens' ook een tweede wagenschotzager 'De Zwarte Leeuw', die eveneens aan de Vaart heeft gestaan en die in 1744 is afgebroken.
Leeuw, de Zwarteplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuw, de Zwarte
Oliemolen te Westzaandam, meestal De Zwart genoemd. De eerste vermelding dateert uit 1681. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Vaart, achter het Hollandsepad, en werd in januari 1729 door brand verwoest.
oliemolen molen
Leeuwen, Jan vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuwen, Jan van
Wormerveer, 19 augustus 1926 - Onderdijk, 1989
Jan van Leeuwen, CPN-raadslid en -wethouder van Wormerveer en Zaanstad. Typograaf Jan van Leeuwen maakte tijdens de Tweede Wereldoorlog deel uit van de Trouw-groep. Na de oorlog werd hij als soldaat naar Nederlands-Indië gestuurd, waar hij zich tot het communisme bekeerde.
Leeuwerik, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeeuwerik, de
Oliemolen te Oostzaandam. De windbrief werd gegeven in oktober 1694. Hij heeft gestaan ten westen en op enige afstand van de Gouw, iets ten zuiden van de Almanaksloot en werd in januari 1717 door brand verwoest.
Architect BNA te Krommenie. Na de oorlog bouwde Melchert Leguijt in zijn geboorteplaats:
* circa 900 woningen, * het bejaardentehuis Durghorst (1959), * het bejaardentehuis Rosariumhorst (1963),
Leguit en Zonen nvplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeguit en Zonen nv
Meubelfabriek te Krommenie.
Het bedrijf werd opgericht omstreeks 1886 door Jacob Leguit en zijn zonen Cornelis en Jacob; later trad ook zoon Johan Wilhelm toe. Men startte een fabriekje van houten vogelkooien en ging later over tot fabricage van (eiken) meubelen. Het bedrijf was op verschillende adressen aan de Heiligeweg gevestigd. De firma werd in 1928 omgezet in nv Leguit en Zonen's Meubelfabriek. In de bloeijaren waren er 40 tot 50 mensen werkzaam, tijdens sommige hoogs…
Leguit, Paulplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeguit, Paul
Zaandijk, 8 oktober 1856 - Koog aan de Zaan, 24 november 1937
Paulus (Paul) Leguit, zoon van Cornelis Leguit, timmermansknecht in de molenbouw, en Dieuwertje de Jong, was de eerste socialist in een Zaanse gemeenteraad. Paul Leguit was raadslid te Koog aan de Zaan van 1891 tot 1901, waarvan de laatste vier jaar tevens wethouder. In 1905 kwam hij, zij het kort, in de raad terug. Als zovelen van de eerste socialisten was Leguit niet onbemiddeld. Als smid verdiende hij een goede boter…
Lemmeren, Johan vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLemmeren, Johan van
Amsterdam 15 november 1902 - Krommenie 1 mei 1943 Johan van Lemmeren 1902-1943 Johannes Antonius van Lemmeren, blikslager uit Krommenie, woonachtig aan de Militaireweg 81 te Krommenie. Tijdens de april mei-staking van 1943 werden aan de Blikfabriek Verblifa in Krommenie enige arbeiders gearresteerd. De aanleiding tot de staking was de bekendmaking op 29 april 1943, dat Nederlandse oud-militairen die gevochten hadden tijdens de Duitse aanval op Nederland in 1940 zich vrijwill…
Lems, drs. Arie Johannesplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLems, drs. Arie Johannes
Rotterdam 12 juni 1928 - Assendelft 21 augustus 2003
Burgemeester van Zaanstad van 1979 tot 1988, daarvóór onder meer Tweede Kamerlid en burgemeester van Schiedam. Na een studie economie, sociologische richting, doctoraal in 1955, aan de Nederlandsche Economische Hogeschool, later de Erasmus Universiteit te Rotterdam en dienstplicht in Indonesië werd Lems al snel actief in de politiek.
Rens Lensselink, beeldend kunstenaar, schilder, tekenaar, etser en lithograaf, werd opgeleid aan de Zaandamse stadstekenschool en kreeg schilderlessen van J.D. Huibers en W. Steelink Jr. Hij kreeg vooral bekendheid door zijn havengezichten en zijn tekeningen en etsen van binnenschepen. De schilder vertrok naar Zuid-Amerika waar hij bij diverse buitenlandse bladen naam had gemaakt als tekenaar en schilder van schepen, voor en a…
H.M.R. Leopold, geboren te Zaandijk werd in februari 1904 bevorderd tot doctor in de klassieke letteren op het proefschrift 'Exulum Triasisive de Cicerone, Ovidio, Seneca Exulibus.'
Lettergieterij en museum, aanvankelijk gevestigd in het atelier van Peter Louman te Assendelft en vanaf 1986 in de voormalige kleuterschool 't Kroosduikertje te Westzaan. De stichting werd opgericht op initiatief van Peter Louman, Max Stiebner en Kees Knijnenberg, met als doelstelling de loden letter ten behoeve van het hoogdrukprocédé in stand te houden. Doordat veel drukkerijen op het fotografisch zetten overschakelden, dreigde dit ambacht te verdwijnen. Men verw…
Leven onder zeeniveauplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeven onder zeeniveau
Leven onder zeeniveau is een lesbrief, samengesteld door De Zaansche Molen naar aanleiding van de tentoonstelling het Molenmuseum 2018-2019.
Leven, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeven, het
Het Leven; een watermolen te Zaandijk werd gebouwd in 1633 als noordelijkste molen aan de Lagedijk te Zaandijk. Nadat de molen in een hevige bui zwaar was beschadigd, werd hij in 1904 gesloopt en vervangen door een gemaal. Het in 1904 gebouwde gemaal Het Leven bestond uit een machinehal waarin een zuiggasmotor, annex een antracietloods, een werkplaats en een machinistenwoning. De zuiggasmotor werkte in de praktijk niet storingvrij en werd in januari 1916, nog voor de watersnood in fe…
Leven, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLeven, het
Oliemolen te Oostzaandam, ook De Passer genoemd. De windbrief werd gegeven injuli 1683. Hij heeft gestaan aan en ten zuiden van de Braakdijk, en werd in september 1800 door brand verwoest.
Belangrijke hoofdtak van (veredelings-)industrie, met in de Zaanstreek een groot aantal vertakkingen. De concentratie van industrieën die levensmiddelen produceren, inspireerde het gemeentebestuur van Zaanstad eind jaren '70 tot de slogan 'Zaanstad, de provisiekast van Nederland'. De huidige levensmiddelenindustrie heeft voor een groot deel haar basis in de 19e eeuw. Dat is het geval bij
Ley, van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLey, van der
Ondernemersgeslacht toegespitst op het maken van papier te Zaandijk in de 17e en 18e eeuw. De familie Van der Ley was één der oudste Zaandijker papiermakersfamilies.
Al voor 1605 had Pieter Jansz van der Ley de papiermolen in Zaandijk laten bouwen. Dat blijkt uit de schuldbekentenis en het onderpand dat hij voor de lening van 1500 gulden gaf: “Een stuck land omtrent maetslant vier campen van de Saendijck leggende agter Jan Eggeses in de Middel, belent ten suydsyde Gerrit Dirckxs …
Voormalige belangrijke weverij van zeildoek te Krommenie, opgeheven in de jaren '60. Het geslacht Van Leyden was te Krommenie al in de 18e eeuw bij de fabricage van en de handel in zeildoek betrokken. Zo was Pieter van Leyden, rolreder en fabryckeur, in 1767 één der requestranten die zich tot de vroedschap wendden teneinde op een betere controle van de lengte der rollen zeildoek aan te dringen.
Politieke stroming, in de Zaanstreek tot de invoering van het algemeen kiesrecht in 1919 zeer dominant aanwezig, nadien een van de vaste waarden in de plaatselijke politiek.
Algemeen
De aanduiding liberalisme staat voor een complex van theorieën over mens, staat en economie, waarbij de grondgedachte is dat ieder individu zich zo veel als mogelijk moet kunnen ontplooien, zonder dat de staat daarbij ingrijpt. Politiek streven de liberalen naar constitutioneel-parlementaire regerin…
Libertaire schoolplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLibertaire school
Aanvankelijke naam van de 'anti-autoritaire' school, thans school voor persoonlijkheidsonderwijs 'De Werf' in Zaandijk. In 1929 werd door een kleine groep vrije socialisten (waaronder de destijds bekende A. Seijmour uit Koog aan de Zaan) een vereniging opgericht met het doel in de Zaanstreek te komen tot onderwijs op idealistisch-anarchistische grondslag. Om van idee tot werkelijkheid te komen en omdat de overheid eerder politieke dan opvoedkundige motieven vermoedde, duurde …
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Oliemolen te Wormer, bijgenaamd De Vetpot. De windbrief werd gegeven in april 1695. Hij werd in juli 1704 door brand verwoest, waarna herbouw volgde. Hij heeft gestaan aan de Wormerringdijk, binnendijks, werd gesloopt in 1851 en vervangen door een gelijknamige stoom-olieslagerij.
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De windbrief van de vermoedelijke balkenzager werd gegeven in juli 1726. Hij heeft vermoedelijk gestaan nabij de Hogendijk en werd na 1741 gesloopt.
molen houtzaagmolen
Liefde, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, De
Pelmolen in Oostzaandam, ook Het Dolhuis genoemd. De windbrief werd gegeven in november 1689. De molen werd in 1903 van zijn standplaats ten westen van De Weer, tussen de Kerksloot en de Zuidervaldeursloot, afgebroken, en vervoerd naar Woudenberg, waar hij als korenmolen werd herbouwd.
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Pelmolen te Westzaandam, achtkante bovenkruier. De windbrief werd gegeven in juni 1699. Hij heeft gestaan aan en ten westen van de Watering en ten noorden van de Papenpadsloot, en werd gesloopt omstreeks 1800.
molen pelmolen
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok, ook De Hamburg genoemd. De windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in juni 1676. Hij heeft waarschijnlijk gestaan ten oosten van en nabij de tegenwoordige spoorlijn, en kwam in 1827 in slopershanden.
molen houtzaagmolen paltrok
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Houtzaagmolen te Westzaandam, achtkante bovenkruier, bijgenaamd De Pik. De balkenzager werd gebouwd omstreeks 1855. Hij heeft gestaan nabij het tegenwoordige NS-station, en werd gesloopt in mei 1904.
molen houtzaagmolen
Liefde, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de
Houtzaagmolen te Westzaan. De Windbrief van de balkenzager werd gegeven in juli 1723. Hij heeft gestaan nabij de dijk, ten westen van het dorp en werd gesloopt omstreeks 1757.
molen houtzaagmolen
Liefde, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, De
Liefde, De
Liefde, de Gekroondeplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLiefde, de Gekroonde
Verfmolen, tabakstamper, mosterdmolen, weer verfmolen en tenslotte houtzaagmolen te Westzaandam, achtkante bovenkruier, bijgenaamd De Plutspot, De Poep, De Poepin, De Nieuwe Poep en De Oude Poep. De eerste vermelding van de lattenzager dateert uit 1708. Zijn bijnaam Plutspot kreeg hij in verband met zijn misvormde model. Hij heeft gestaan ten westen van de tegenwoordige spoorlijn, tussen het
Stoomoliefabriek De Liefde, in 1852 in Wormer gebouwd als eerste stoomgedreven fabriek van plantaardige olie in de Zaanstreek. De fabriek kwam in de plaats van de in 1851 gesloopte gelijknamige molen De Liefde, die ook De Vetpot werd genoemd. De Liefde stond aan de Zaan tegenover het noordelijk deel van de Wormerveerse Zaanweg . Elders in de encyclopedie wordt gesproken over de relatief
Pim Ligtvoet, onderzoeker en auteur die diepgravend werk heeft verricht op het gebied van geschiedenis, met name gericht op de Tweede Wereldoorlog. Ligtvoet heeft onderzoek gedaan naar de Joodse geschiedenis in de Zaanstreek en heeft biografische schetsen geschreven over verdrijving en onderduik in die regio onder de titel
Vroegere tak van nijverheid in de Zaanstreek, vooral in Oost- en Westzaandam bedreven. Loosjes vermeldde bijvoorbeeld in 1794: 'Benevens het gebruik der Moolens zijn er nog verscheie Fabrieke' en noemt daarbij dan 'lijmmakerijen, die gelijkelijk en de Arbeidsman en de Koopman geduurige bezigheid en bestaan verschaffen'.
Inrichtingen in gebruik bij de touwslagerijen, een tak van nijverheid die in de 17e en 18e eeuw overwegend in Zaandam maar ook bijvoorbeeld in Krommenie beoefend is. In de buurt van de Lijnbaanstraat in Zaandam hebben drie grote lijnbanen gestaan: 'De Blauwe Arent', 'De Nieuwe Lijnbaan' en 'De Oude Lijnbaan'. Lijnbanen waren langwerpige, al of niet overdekte, terreinen, met daarop werktuigen ter vervaardiging van touw. Touw werd van meerdere 'tieren' in elkaar gedraaid, het aantal …
Lijst met lange artikelenplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLijst met lange artikelen
* Gezondheidszorg * Onderwijs * Natuur in de Zaanstreek * Topografie * Kerkgebouwen * Socialisme * Tweede Wereldoorlog * Scheepsbouw * Overheidszorg * Voetbal in de Zaanstreek * Sport * Natuur in de Zaanstreek * Topografie * Muziek * Kerkgebouwen * Socialisme * Tweede Wereldoorlog * Scheepsbouw * Tweede Wereldoorlog * Overheidszorg * Voetbal in de Zaanstreek * Doopsgezinden (Doopsgezinde gemeenten) * Arbeidsverhoudingen * …
Reinier Willem Jan den Adel, beeldend kunstenaar, keramist, woonachtig in Nauerna, studeerde in 1974 af aan de Gerrit Rietveld academie te Amsterdam. Hij was bestuurslid van de Culturele Raad Nauerna en is docent keramiek en beeldhouwen aan het Centrum voor kunst, cultuur en creativiteit in West-Friesland de
Lijst van bovenkruieersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLijst van bovenkruieers
Lijst van bovenkruieers
Lijst van Burgemeestersplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLijst van Burgemeesters
Alberti, Jacobus
Zaandijk, 30 juli 1762 - Krommenie, 18 maart 1836 Jacobus Alberti, eerste burgemeester van Krommenie Jacobus Johan Christiaan Alberti was de eerste burgemeester van Krommenie, zoon van de hervormde predikant Johannes Christiaan Alberti. In zijn jonge jaren te Zaandijk was hij kapitein van het
Handelstak, belangrijk geworden met de komst van de stoommachines en later de elektriciteit. Steenkool, ook wel eens “zwart goud` genoemd, is een verzamelnaam voor een groot aantal delfstoffen met zeer verschillende eigenschappen. Alle zijn zwart van kleur en worden in lagen, meestal diep onder de aardoppervlakte, aangetroffen; ze danken hun ontstaan aan langzame ontleding en omzetting…
Lijst van Molensplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLijst van Molens
Lijst van Molens
Lindeboom, Lucasplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLindeboom, Lucas
Frankenhuis 17 januari 1845 - Kampen 4 januari 1933 Lucas Lindeboom predikant te Zaandam, later hoogleraar te Kampen Theoloog, predikant van de Christelijk Gereformeerde Kerk te Zaandam van 1873 tot 1882. Lucas Lindeboom werd geboren op 17 januari 1845 te Frankenhuis bij Zwolle. Na het volgen van het gymnasium te Zwolle studeerde hij aan de Theologische school te Kampen, waar hij in 1866 afstudeerde. In dat jaar werd hij bevestigd als predikant van de toenmalige Christelijk Ger…
Linden, Hopman van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLinden, Hopman van der
In 1572 bevelvoerder over een Spaans vendel dat Oost- en Westzaandam bezette. Hopman van der Linden werd door Graaf van Bossu vanuit Amsterdam, de stad die tot in 1578 door de Spanjaarden werd overheerst, naar Oost- en Westzaandam gezonden. Hij trok met zijn schutters als met een vliegend legertje door Zaanland en liet zich daarbij kennen als een kwelduivel voor de bewoners, richtte een verdedigingsschans in op het erf waarop later de Bullekerk zou worden gebouwd en verkl…
Lindenboom, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLindenboom, de
Houtzaagmolen te Koog aan de Zaan, paltrok. De windbrief van de wagenschotzager werd gegeven in april 1670. Hij heeft gestaan ten westen van de Nederlands hervormde kerk, op het Galgenpad (latere naam: Badhuisstraat), en werd kort na september 1804 gesloopt.
De Lindenboomschool in Koog aan de Zaan werd 9 januari 1960 door de heer L.A. Ankum, destijds burgemeester van Koog aan de Zaan geopend en verving een oud gebouw met de naam School B. Toonaangevend in de bekendheid van de school was de bovengelegen zaal die ook wel Lindenboomzaal werd genoemd. In deze zaal was altijd wel iets beleven
Het bureau was een voortzetting van aannemings- en architectenbureau J. en D. Eilmann. H.A. Eilmann ( 1806-1890) was aannemer-timmerman te Zaandam. Hij was geboren in Menslage in de toenmalige staat Hannover en emigreerde in 1835 naar Zaandam. Op 1 januari 1872 droeg hij zijn timmermans-affaire over aan zijn zoons Johan Herman Eilmann (1840-1916) en Herman Diderich Eilmann (1843-1883), die als aannemers-architecten de zaak verder voortzetten onder de naam Johan…
Lingen, Herman Evert vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLingen, Herman Evert van
Sloten NH, 8 maart 1916 - Doesburg, 10 mei 1940
Herman Evert van Lingen, korporaal 4e afdeling Korps Politietroepen, zoon van Jan Fredrik van Lingen (1880–1941) en Talea Frederika van Lingen-Sligter (1880-1944).
Herman van Lingen maakte op de eerste dag van de bezetting deel uit van de bemanning van kazemat G-68. De 27 Type-G kazematten langs de IJssel waren uitgevoerd met een gietstalen koepel in een betonnen ombouw, bewapend met een zware mitrailleur en gaven fronta…
In de 16e eeuw, misschien al daarvóór, vond kleinschalige huisnijverheid in vooral Assendelft, Krommenie en Krommeniedijk plaats. Ook in Wormer, Jisp, Oostzaan en Westzaan zal in die tijd linnen in huisnijverheid geweven zijn. Aan te nemen valt dat de belangrijke
De oorspronkelijke karakteristieke bebouwingswijze van de Zaanstreek, waarbij alle woningen en bedrijfsgebouwen langs een rechte weg (dijk) staan. In de dorpen Assendelft. Westzaan, Krommeniedijk, Jisp en Wormer is de lintbebouwing nog steeds aanwezig. In groter verband kan ook een deel van de bebouwing van Zaanstad, namelijk de lijn Zaandam-Koog-Zaandijk-Wormerveer-Krommenie, als lintbebouwing worden aangemerkt. Lint- of weg-streekdorpen zijn van oorsprong agrarische dorpen. De w…
Zaanse afdeling van de International Association of Lionsclubs, met als hoofdzetel Oak Brook, Illinois, USA. De Lionsclubs zijn ontstaan uit de frontierspirit van de pioniers uit het westen van de Verenigde Staten. Uit een gevoel van saamhorigheid, hulpvaardigheid, gastvrijheid en interesse in de opbouw van een nieuwe samenleving vormden zich groepen mannen die zich bezighielden met problemen van good government en citizenship. Zij werden Lions of the West genoemd. Deze gro…
Voortbrengselen van de letterkunde, de schone letteren, de geschreven of gedrukte uitingen van de menselijke geest, die de intentie hebben de lezer te raken, te boeien, ontroeren of schokken, met alle gevoelsreacties daartussen en die dat doel ook bereiken.
Een aantal historische boekwerken waarin geschiedenis van de Zaanstreek staat beschreven zijn online in te zien en in een aantal gevallen te downloaden.
* 1658: De Zaanlants arkadia door Hendrik Jacobsz Soeteboom. * 1661: Besondere Privilegien ende Handvesten, verleent aen de inwoonders van Westzaanden en Crommenie etc, Zaandam, 1661;
Litho Zaanlandia voorzag het bedrijfsleven in 1913 van moderne steendruk-verpakkingen, etiketten, reclame-drukwerken voor elk mogelijk artikel. De Lithografische inrichting, aanvankelijk steendrukkerij en later de eerste offsetdrukkerij in de Zaanstreek was gevestigd aan de Lagedijk 83-89 later 138, te Zaandijk. Eigenaar was
Litho Zaanlandia, Steen- en Offsetdrukkerij aan de Lagedijk 85 in Zaandijk, opgericht in maart 1909 door Dirk Kleiman Hzn, paste als eerste in de Zaanstreek de vlakdruk, steen- en later offsetdruk, toe. Litho Zaanlandia leverde moderne steendrukverpakkingen, cartonnage, reclame, etiketten, enz.
Locomotief, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLocomotief, De
Houtzaagmolen in Koog aan de Zaan, paltrok, ook De Look genoemd.
De balkenzager werd in 1869 gebouwd, ter vervanging van de bij de aanleg van de spoorlijn gesloopte paltrok De Groene Jager. In 1904 werd hij van zijn standplaats op de hoek van de tegenwoordige Parallelweg en de Hyacintstraat afgebroken en vervoerd naar Oostzaandam, waar hij werd herbouwd op de plaats van de verbrande paltrok
Loen, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoen, het
Beeldend kunstenaar, kunstschilder. Pieter Loen was aanvankelijk huisschilder. Hij blonk uit door zijn schilderijen van vroeg l9e-eeuwse interieurs.
beeldend_kunstenaar
Loenen, Brenda vanplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoenen, Brenda van
Brenda van Loenen, beeldend kunstenares, afkomstig uit Egmond aan den Hoef, ontwikkelde al vroeg belangstelling voor tekenen, schilderen en beeldhouwen. Tijdens haar studie aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten behaalde zij haar eerstegraads docentenbevoegdheid. Van Loenen geeft sinds 2002 les aan leerlingen van 12 tot 14 jaar aan het Bertrand Russell College te Krommenie. Naast haar werk is zij dagelijks bezig in haar atelier aan de Parkstraat 68 te Zaandam en haar a…
* 2023/04/06 09:16 jan: Backup gemaakt met de Backuptool. Duurde vrij lang 1.1 Gb. Volgende ochtend kreeg ik rare foutmeldingen in de Zaanwiki: HY000 10 disk I/O error. BU bestand gedownload naar mijn computer en verwijderd op de site. Daarna was het probleem opgelost. Diskruimte?
Burgemeester van Wormer van 1946 tot in 1975, ereburger van deze gemeente. Amelius Loggers kwam na een ambtelijke carrière in Opperdoes, Callantsoog, Huizen en Driebruggen, waar hij gemeentesecretaris was, als jonge en partijloze burgemeester naar Wormer. Zijn activiteiten in het verzet in Zuid-Holland waren mede aanleiding tot zijn benoeming. Tijdens zijn burgemeesterschap hadden er in Wormer ingrijpende veranderingen plaats: de restan…
Loo, dr. C.J. van derplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoo, dr. C.J. van der
Bleiswijk, 2 juni 1877 - 12 mei 1973 C.J. van der Loo huis- en schoolarts van 1902 tot 1940 te Zaandam C.J. van der Loo huis- en schoolarts van 1902 tot 1940 te Zaandam, werd geboren te Bleiswijk, bezocht de HBS te Gouda en studeerde te Utrecht, waar hij in 1902 tot arts werd bevorderd. Na het artsexamen was hij gedurende twee jaren assistent op de interne afdeling van het Ziekenhuis aan de Coolsingel te Rotterdam. Daarna vestigde hij zich als arts te Zaandam tot juli 1940…
Loodbranderijen, loodgieterijen en loodpletterijen, alsmede de loodwitmakerij; bedrijven die lood zodanig bewerken dat het een toepassing kan krijgen.
Loodbranderijen waren inrichtingen die door middel van een chemisch proces (waarbij azijn werd gebruikt en het lood werd verhit) menie produceerden, gebruikt als middel tot roestwering. De oorspronkelijke loodgieterijen smolten en goten, naar hun naam aangeeft, lood; zij vervaardigden op deze manier bijvoorbeeld buizen…
Tak van bedrijvigheid die in nauw verband stond met de potasbranderij en daardoor met de zeildoekweverij. Met name in Krommenie is de loogkokerij op bescheiden schaal bedreven. Hierbij werden as, ertsen, aarde, zouten enzovoort met water uitgekookt tot een geconcentreerde oplossing, die gebruikt kon worden voor het wassen en vooral het bleken van textiel. Er is weinig bekend over dit bedrijfstype. Loogkokerijen werden over het algemeen geweerd, omdat ze luchtverontreiniging veroorza…
Werk waarbij de beloning afhangt van de hoeveelheid geproduceerde goederen. Het loon dat men op dergelijke wijze ontvangt wordt wel stukloon genoemd. Tegenover loonwerk staat loondienst. Tot in het midden van de 19e eeuw was een zeer groot deel van in dienst verrichte arbeid loonwerk. Dit gold bijvoorbeeld sterk in de zeildoekweverij, maar ook (ten dele) in verscheidene molenbedrijven en in de scheepsbouw.
Loonzager, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoonzager, de
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok, zie: De Heupel
Loor, Chris deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLoor, Chris de
Leeuwarden 8 februari 1932
Drs Christiaan (Chris) de Loor, raadslid voor de Partij van de Arbeid te Zaandam en Zaanstad, burgemeester van Appingedam en later Epe. Chris de Loor kwam in 1960 vanuit Limburg, waar hij onderwijzer was, naar Zaandam, waar hij leraar aardrijkskunde werd aan de Christelijke HBS, het latere Reformatorisch College Blaise Pascal voor havo/vwo.
Adriaan Adriaanszoon Loosjes, houtkoper, predikant aan de Fries Doopsgezinde gemeente te Westzaandam, vooral bekend geworden als auteur van Beschrijving van de Zaanlandsche dorpen, Oostzaan, Oostzaandam, Westzaan, Westzaandam, Koog aan de Zaan, Zaandijk, Wormerveer, Westknollendam en Nauerna, uitgegeven Haarlem 1794; heruitgave 's-Gravenhage 1968.
Roordahuizen, 9 januari 1888 - Zaandam 15 mei 1940 Sipke Lootsma 1888 - 1940 Leraar geschiedenis, archiefonderzoeker en publicist. Hij was de eerste die de geschiedschrijving van de Zaanstreek wetenschappelijk benaderde.
Sipke Lootsma werd 9 januari 1888 geboren in Roordahuizen als zoon van Rients Klazes Lootsma en Aaltje Westra. In 1906 legde Lootsma het akte-examen Vrije- en Orde-Oefeningen der Gymnastiek met succes af. In 1907 gevolgd door het akte-examen Lager Onderwijs. Op…
Looze, Dennisplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLooze, Dennis
Zaandam, 30 juli 1972
Dennis Looze is een professioneel Nederlands triatleet en duatleet uit Elsloo. Als meervoudig Nederlands kampioen op de triatlon en eenmaal Nederlands kampioen op de duatlon nam hij eenmaal deel aan de Olympische Spelen. Bij die gelegenheid won hij geen medailles.
Louman, Peterplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLouman, Peter
(Naarden, 14 november 1940 - Assendelft, 13 januari 2010).
Beeldend kunstenaar, graficus, ontwerper van objecten. Peter Louman is autodidact, hij woont en werkt in Assendelft. In en buiten de Zaanstreek ontwierp hij ettelijke speelobjecten en landschappen in gemeentelijke opdracht. Hij is ook houtsnijder en werkt in zijn 'drukwerkplaats' vooral met typografisch materiaal. Hij is voorts bestuurlijk betrokken bij kunstenaarsorganisaties en onder meer oprichter van de
Louw, Otplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLouw, Ot
(Koog aan de Zaan, 10 januari 1946 - Bussum 21 januari 2021)
Ot Louw was een Nederlandse filmeditor. Hij was vooral bekend als vaste editor van het duo van Kooten en de Bie. Andere programma's waar hij aan meewerkte waren onder andere Het Gat van Nederland.
Fabriek van houten speelgoed en strandstoelen, gevestigd te Nauerna Assendelft. Opgericht in 1928 door K. Louwen sr., die houten huishoudelijke artikelen zoals keukentrappen, strijkplanken en wasborden vervaardigde. Naderhand ging hij zich specialiseren in houten speelgoed en strandstoelen. Juridisch ontwikkelde het houtbewerkingsbedrijf zich van eenmanszaak tot bv.
Al in de 17e en 18e eeuw kwamen in de Zaanstreek tuinhuizen voor. Zo is op een tekening van Cornelis Pronk uit 1728 een tuinhuis te zien nabij de Zaandijker kerk. Deze tuin-luchthuizen werden in hoofdzaak gebruikt voor ontspanning, al bevatten ze doorgaans ook ruimten die als schuur of berging werden benut. Er zijn verscheidene van zulke losstaande tuinhuizen bewaard gebleven, zoals bijvoorbeeld het nog aanwezige gebouwtje achter Zuiderhoofdstraat 65 in Krommenie.
Lucifer, Zaanse popgroep, opgericht in 1972, bestond aanvankelijk uit Margriet Eshuijs, Dick Buysman en Hennie Huisman en kende in de jaren '70 een grote populariteit. Na een jaar werd de groep versterkt met Hans Vermeulen. Deze produceerde onder meer de hitsingles House for sale en Scarlet lady. De eerste langspeelplaat 'As we are' werd goed ontvangen. De band maakte vervolgens een aantal buitenlandse tournees en werd in 1976 tot een kwintet uitgebreid. Een aantal bandleden splitste zi…
Luikes, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLuikes, de
Traditioneel volksfeest dat in de Zaanstreek, hier en daar elders, zoals in Amsterdam en Haarlem, nog in sterk afgezwakte vorm vooral door de jeugd wordt gevierd op de zaterdag voor Pinksteren. De kinderen stonden vroeg in de morgen op of gingen helemaal niet naar bed, wekten de langslapers op luidruchtige wijze waarbij liedjes werden gezongen, zoals: Luilak, slaapzak, beddezak, staat om negen ure op; negen ure, hallef tien, kan de luilak nog niet zien.
Luis, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLuis, de
Luis, de
Luistervink, Deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLuistervink, De
De Luistervink; nieuws van alle fronten was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 23 december 1943 tot en met 20 november 1944 in Zaandam werd uitgegeven. Het blad verscheen wekelijks in een oplage. Het werd gestencild, daarna gedrukt en de inhoud bestond voornamelijk uit binnenlandse berichten en nieuwsberichten. Medewerkers waren onder andere J. Stoorvogel en Pieter Cornelis Dirk Waagmeester.
Lukes, deplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLukes, de
Zaandam, 16 oktober 1967 - 31 december 2017 Bart Lust, trombonist, begon als elfjarige in 1978 bij de Muziekschool Zaandam, het latere FluXus, bij de trombonisten Bernard Hunnekink en Hans van Balen en in de workshops van Nol Sicking waarna hij op het Hilversums Conservatorium jazztrombone ging studeren bij Bart van Lier. In 1995 behaalde Lust zijn masters aan de University of Miami.
Lust, Willemplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLust, Willem
Zaandam, 21 december 1956
Willem Lust is een Nederlands journalist, onder andere bekend van het televisieprogramma NOVA en Nieuwsuur. Lust begon zijn journalistieke carrière bij Het Financieele Dagblad. Na zijn loopbaan bij de schrijvende pers werkte hij onder meer als bureauredacteur en verslaggever bij het NOS Journaal. In de jaren negentig werkte hij voor RTL Nieuws en deed verslag van onder meer de Bijlmerramp, de Golfoorlog en de conflicten in Kroatië, Bosnië, Albanië, Libano…
Lusthof, hetplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLusthof, het
Houtzaagmolen te Westzaandam, paltrok. De windbrief van de balkenzager werd gegeven in januari 1718. Hij heeft gestaan aan het Papenpad, ten oosten van de tegenwoordige Provincialeweg en werd gesloopt in 1872.
Volgelingen van de leer van Maarten Luther in de Zaanstreek worden voor het eerst aan het begin van de 17e eeuw vermeld. Zij verenigden zich in de Evangelisch-Lutherse Gemeente. Het Lutheranisme onderscheidt zich theologisch van het gereformeerd protestantisme en de leer der doopsgezinden. Luther heeft nooit de bedoeling gehad een afscheiding van de katholieke kerk te bewerkstelligen; het aanvankelijke Lutheranisme moet dan ook als een stroming binnen de katholieke kerk worden bescho…
Voormalige achterdichting van het Waterland met de polder Oostzaan, buiten het gebied van de banne van Oostzanen. De dijk werd in 1589 aangelegd en vormde de waterstaatkundige scheiding tussen Oostzanen en Den Ilp/ Landsmeer. Overigens was niet de dijk, maar het Twiske de bannegrens.
Lycklama, mr. Johan Carelplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLycklama, mr. Johan Carel
Den Haag 3 augustus 1903 - Zaandijk 22 september 1980
Burgemeester van Wormerveer van 1950 tot in 1968, ereburger van deze gemeente. Voor hij naar de gemeente Wormerveer kwam had Lycklama een lange carrière in de Indische politiek achter de rug. Tot hij en zijn vrouw uit Nederlands-Indië moesten vluchten was hij de laatste resident van Djokjakarta. Om 'onder dak te zijn' aanvaardde hij in december 1950 het burgemeestersambt van Wormerveer, welke functie hij daarna ga…
Lycurgus, AVplugin-autotooltip__default plugin-autotooltip_bigLycurgus, AV
Atletiekvereniging in Assendelft gemeente Zaanstad.
AV Lycurgus werd opgericht in 1938; de eerste leden waren voornamelijk afkomstig van de gymnastiekvereniging Lycurgus Hygiëa (zie: Gymnastiek). Sportief behaalde de vereniging of leden van de vereniging verscheidene successen.
Wormerveer 1 april 1893 - Haarlem 1 september 1952
Martin Lürsen, componist en theoreticus, vanaf 1941 hoofdleraar aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag voor solfège, harmonieleer, contrapunt en algemene muziekleer.